افتادگی شانه چیست؟ | علائم و عوارض + ورزش، حرکات اصلاحی و جراحی

چکیده مطلب

آیا متوجه تغییر شکل در شانه‌هایتان شده‌اید؟ آیا از علل این تغییر شکل اطلاع دارید؟ آیا این تغییر شکل با درد همراه است؟ این مشکل چیست و چگونه می‌توانید درد آن را کاهش دهید.
در این مقاله قصد داریم تا در رابطه با یکی از عارضه‌های شانه به نام افتادگی شانه صحبت کنیم.

آیا می‌دانید که برای رفع افتادگی شانه باید چه کرد؟
با دکتر محمدعلی اخوت پور همراه باشید تا علل و علائم، روش‌های تشخیص و درمان این عارضه را بشناسید و همچنین  با چند ورزش افتادگی شانه آشنا شوید. در این مطلب بسیاری از سوالات شما در خصوص این بیماری مورد بررسی قرار گرفته است.

افتادگی شانه چیست؟

افتادگی شانه یکی از چندین عارضه‌ای می‌باشد که شانه می‌تواند به آن دچار شود. این عارضه باعث ایجاد اختلال در انجام فعالیت‌های روزانه فرد، بروز درد و همچنین تاثیر منفی در ظاهر بدن بیمار که باعث کاهش اعتماد به نفس او می‌شود، می‌گردد. این بیماری وضعیتی ناشی از التهاب یا آسیب به ریشه عصبی در ستون فقرات گردنی می‌باشد.

علائم افتادگی شانه

افتادگی شانه می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد. برخی از این علائم عبارت‌اند از:

1. افراد مبتلا به سندرم شانه افتاده معمولاً درد زیادی را در عضلات اطراف مفصل شانه و کتف، تجربه می‌کنند.
2. درد قفسه سینه، سوزن سوزن شدن و بی حسی، ممکن است رخ دهد.
3. شانه افتاده نسبت به شانه سالم در ارتفاع پایین ‌تری قرار می‌گیرد.
4. ممکن است فرد دچار گرفتگی ناگهانی عضلات شانه شود.
5. کاهش دامنه حرکتی شانه
6. ضعف و بی حسی شانه
7. وجود تورم و التهاب در شانه

افتادگی شانه در کودکان

افتادگی شانه در کودکان به گونه ای است که در ابتدا ممکن است فکر کنید کودک یک شانه خود را بالا انداخته است، اما باید به این موضوع دقت کنید که احتمال دارد این حالت به دلیل مشکل افتادگی شانه باشد که به علل متعددی در کودکان رخ می‌دهد و باید هرچه سریع‌تر نسبت به درمان این ناهنجاری اقدام کنید.
برخی از علل افتادگی شانه در کودکان عبارت‌اند از:

• این ناهنجاری ممکن است به دلیل حمل کیف سنگین توسط کودک رخ دهد.
• استفاده مداوم از یک دست و یا یک سمت بدن برای نوشتن و یا انجام کارها می‌تواند سبب بروز این اختلال شود.
• ممکن است بر اثر عدم تعادل اسکلتی عضلانی بدن کودک مانند هم اندازه نبودن طول پاهای کودک و یا اسکولیوز باشد.

روشهای تشخیص افتادگی شانه

سندرم افتادگی شانه ممکن است در ابتدا توسط یک متخصص ارتوپدی با معاینه فیزیکی، تشخیص داده شود، اما نیاز به تأیید با آزمایش‌هایی مانند اشعه ایکس و الکترومیوگرافی (EMG) دارد. ممکن است MRI نیز انجام گردد.

روشهای درمان افتادگی شانه

پس از انجام معاینات و آزمایش‌های لازم با توجه به میزان آسیب دیدگی شانه، متخصص ارتوپدی درمان‌هایی را برای آن در نظر می‌گیرد که می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

1. دارو درمانی

   

   با استفاده از داروهای غیر استروئیدی با تجویز متخصص ارتوپدی می‌توان به تسکین درد و کاهش التهاب شانه کمک کرد.

2. فیزیوتراپی

   

   یکی از روش‌های موثر در درمان افتادگی شانه، فیزیوتراپی است که به توانبخشی و بازگشت عملکرد عضو آسیب دیده کمک می‌کند. فیزیوتراپیست پس از بررسی شرایط بیمار، نسبت به استفاده از روش‌های مناسب جهت بهبودی او اقدام می‌کند. برخی از انواع روش‌های فیزیوتراپی عبارت‌اند از:

   1. تحریکات الکتریکی (TENS)

      

      در این روش با قرار دادن الکترودهای دستگاه TENS بر روی پوست و اعمال جریان الکتریکی به شانه، به تحریک بافت‌های آسیب دیده جهت بهبودی سریع‌تر کمک می‌کنند.

   2. شاک ویو تراپی

      

      شاک ویو تراپی یکی از روش‌های غیر تهاجمی فیزیوتراپی می‌باشد که در آن با اعمال انرژی مکانیکی به محل آسیب دیده به درمان مشکلات اسکلتی عضلانی با افزایش جریان خون و افزایش اکسیژن رسانی به بافت، تحریک بازسازی سلول‌ها، تسکین درد و کاهش التهاب در شانه پرداخته می‌شود.

   3. اولتراسوند تراپی

      

      در این روش امواج مکانیکی از طریق پوست به عمق بافت نفوذ می‌کنند و با ایجاد لرزش و گرما در آن ناحیه به افزایش گردش خون و تسکین درد، کاهش التهاب، ترمیم و بازسازی بافت‌های آسیب دیده، پرداخته می‌شود.

   4. لیزر درمانی

      

      در لیزر درمانی با استفاده از نور متمرکز لیزر، به کاهش دردهای اسکلتی عضلانی در عضو آسیب دیده و افزایش سرعت ترمیم بافت و رشد سلول در بافت آسیب دیده، کمک می‌شود.

   5. کایروپراکتیک

      

      در این روش با استفاده از دست به بهبود اختلالات دستگاه اسکلتی عضلانی و تنظیم مجدد آنها در جای مناسب خود پرداخته می‌شود.

   6. تمرین درمانی

      

      برنامه‌های تمرین درمانی توسط فیزیوتراپیست با توجه به مشکلات بیمار، تنظیم می‌شوند که این برنامه‌ها به بازگشت محدوده حرکتی و عملکرد عضو آسیب دیده کمک می‌کنند.

3. جراحی شانه

   

   در صورتی که آسیب دیدگی شانه با روش‌های فیزیوتراپی درمان نشود، ممکن است متخصص ارتوپدی با توجه به نوع و شدت آسیب، جراحی شانه را پیشنهاد دهد.

4. درمان اسکولیوز

   

   بیماری اسکولیوز انحراف جانبی ستون فقرات است که می‌تواند دلیلی بر بروز افتادگی شانه باشد. بنابراین درمان این بیماری می‌تواند یکی از روش‌های رفع و بهبود عارضه افتادگی شانه باشد.
   اسکولیوز بسته به میزان انحراف و عوارض مختلف خود، درمان‌های متفاوتی دارد که در ادامه مطلب به بررسی آنها می‌پردازیم:

   • درمان اسکولیوز خفیف

     این نوع اسکولیوز باعث ایجاد اختلال در انجام برخی فعالیت‌های بیمار می‌شود و به مرور زمان این عدم تعادل‌ها بر غضروف‌ها و مفاصل فشار وارد می‌کنند و همچنین می‌توانند باعث گرفتگی عضلات شوند. این بیماری با نظارت و انجام تصویر برداری‌های دوره ای و منظم جهت بررسی تغییرات ایجاد شده در ستون فقرات و انجام ورزش‌های درمانی لازم، کنترل شده تا از تشدید بیماری پیشگیری شود.

   • درمان اسکولیوز متوسط

     میزان انحراف جانبی ستون فقرات در این نوع نسبت به حالت قبلی بیشتر است و برای کنترل آن باید از بریس‌ افتادگی شانه که با توجه به شدت انحراف ستون فقرات بیمار و با توجه به نتایج آنالیز اسکن سه بعدی ساخته می‌شود، استفاده کرد.

   • درمان اسکولیوز شدید

     در این نوع، انحراف ستون فقرات نسبت به دو حالت قبل شدیدتر است و می‌تواند عوارض جدی‌تری مانند مشکلات قلبی و ریوی به همراه داشته باشد. جراحی می‌تواند به صاف شدن ستون فقرات و پیشگیری از بدتر شدن آن کمک کند، اما با این حال جراحی نیز ممکن است نتواند از پیشرفت این اختلال پیشگیری کند، پس بهتر است هرچه سریع‌تر نسبت به درمان زود هنگام این عارضه اقدام کرد.

ورزش برای افتادگی شانه

این بیماری ممکن است با تمریناتی که برای تقویت ماهیچه‌هایی که شانه را بالا می‌آورند طراحی شده اند، درمان شود. این وضعیت ممکن است از طریق ورزش در 12 تا 18 هفته، بهبود قابل توجهی پیدا کند. در ادامه حرکات اصلاحی شانه افتاده را بیان کرده ایم. همچنین تمرین 7 و 8، رفع افتادگی شانه با دمبل را آموزش می‌دهند:

1. تمرین اول

   • دست‌های خود را کنار پهلوها قرار دهید و ستون فقرات خود را صاف کنید.
   • شانه‌ها را به سمت گوش‌های خود بالا بیاورید.
   • این حالت را برای چند ثانیه نگه دارید و سپس شانه‌های خود را به حالت قبل، شل کنید.
   • بعد از ۳۰ ثانیه ادامه دهید.

2. تمرین دوم

   • بنشینید یا بایستید و سر و گردن خود را در یک راستا قرار دهید.
   • همانطور که سر را به سمت شانه متمایل می‌کنید، شانه‌های خود را ثابت نگه دارید.
   • از دست خود برای نگه داشتن یا ماساژ شانه مقابل استفاده کنید.
   • یا به آرامی سر خود را به سمت شانه پایین بیاورید.
   • 30 ثانیه در این حالت بمانید.
   • این حرکت را حداقل 2 بار در هر طرف انجام دهید.

3. تمرین سوم

   • در حالت ایستاده، بازوهای خود را در کنار بدنتان قرار دهید.
   • تیغه‌های شانه خود را به سمت هم و پایین بکشید.
   • چند لحظه نگه دارید.
   • به موقعیت اولیه برگردید.
   • تکرار 2 تا ست 10 تایی

4. تمرین چهارم

   • پشت دستان خود را پشت سر هم قرار دهید و نوک انگشتانتان را به سمت پایین نگه دارید.
   • قفسه سینه خود را باز کنید و شانه‌هایتان را به عقب بیاورید.
   • دستان خود را به گونه ای بچرخانید که انگشتانتان به سمت بالا باشد.
   • کف دست‌ها را به هم نزدیک کنید، دستان خود را فشار داده و آرنج‌هایتان را به عقب بکشید.
   • 30 ثانیه نگه دارید.
   • تکرار این حرکت چند بار در روز

5. تمرین پنجم

   • یک نوار کششی را به چیزی محکم وصل کنید و آن را در هر دو دست بگیرید.
   • دستان خود را در حالتی که انگشت شست شما بالا باشد و انگشت کوچکتان پایین باشد، قرار دهید.
   • در حالی که دستانتان را به سمت عقب می کشید، تیغه های شانه ی خود را به سمت هم فشار دهید. (این حرکت را می توان با کشیدن دست های خود به سمت شانه و یا ران انجام داد.)
   • سپس، دستان خود را بچرخانید تا انگشتان شما رو به پایین قرار بگیرند.
   • تیغه های شانه خود را به سمت هم بکشید و دستانتان را به سمت لگن خود بکشید.
   • تکرار در 2 تا 3 ست 10 تایی

6. تمرین ششم

   • در حالی که پاها به اندازه عرض شانه‌ها باز است، بایستید.
   • نوار کششی را بگیرید و هر دو دست را جلوی بدن خود قرار دهید تا موازی زمین باشند.
   • دست‌های خود را روی هم فشار دهید، سپس رها کنید.
   • سپس دستان خود را مستقیم بالا بیاورید تا گوشهایتان را لمس کنند.
   • سعی کنید با بازوهای خود تا حد امکان یک "T" بسازید و به حالت اولیه بازگردید.
   • سپس، نوار را پایین بیاورید تا پشت گردنتان قرار بگیرد و این موقعیت را برای چند لحظه حفظ کنید.
   • سپس آن را دوباره به سمت بالا بلند کنید.
   • برای هر سه حرکت 3 ست 12 تایی انجام دهید.

7. تمرین هفتم

   • روی لبه یک نیمکت بنشینید و کمرتان را به سمت جلو خم کنید.
   • رو به روی زمین قرار دهید و در هر دست یک دمبل بگیرید.
   • در حالی که تیغه های شانه را منقبض می‌کنید، دستان خود را به سمت بیرون و بالا بیاورید.
   • این حالت را برای چند ثانیه حفظ کنید، بازوها را موازی با زمین نگه دارید.
   • به موقعیت شروع بازگردید.
   • تکرار در 2 ست 15 تایی

8. تمرین هشتم

   • یک دمبل را در دست راست خود بگیرید و بازوی خود را طوری بلند کنید که آرنجتان در سطح شانه و دستتان رو به پایین باشد.
   • بازوی خود را بالا بیاورید تا دستانتان به سمت سقف قرار بگیرند.
   • به موقعیت اولیه بازگردید.
   • 3 ست 15 تایی را در هر طرف انجام دهید.

علل افتادگی شانه

افتادگی شانه می‌تواند ناشی از علل مختلفی باشد و ممکن است در اثر موارد زیر رخ دهد:

1. اسپاسم عضلانی

   اسپاسم انقباض غیر ارادی عضلات است که ممکن است به طور ناگهانی رخ دهد. گاهی زود رفع می‌شود و گاهی اوقات مدت طولانی‌تری می‌ماند. این اتفاق می‌تواند به مرور دلیلی برای افتادگی شانه باشد.

2. فتق دیسک گردن

   فتق دیسک گردن با درد گردن، شانه و دست همراه است. این موارد از علل افتادگی شانه هستند که باید نسبت به درمان سریع آنها اقدام کرد.

3. بیماری آرتروز شانه

   آرتروز شانه با کاهش تحرک و ایجاد درد در شانه می‌تواند یکی دیگر از عوارض افتادگی شانه باشد.

4. وجود انحراف ستون فقرات

   انحراف ستون فقرات باعث بهم خوردن تعادل بدن می‌شود که یکی از عوارض آن افتادگی شانه است.

5. حمل مکرر وسایل سنگین

   حمل مکرر وسایلی مانند کیف و کوله پشتی سنگین، از دیگر موارد موثر در ابتلا به این عارضه است.

6. کم تحرک بودن

   کم تحرک بودن بیش از اندازه نیز می‌تواند منجر به بروز عارضه افتادگی شانه گردد. به طور مثال افرادی که در ساعات اداری، طولانی مدت پشت میز می‌نشینند، بیش از دیگران در معرض ابتلا به این بیماری قرار می‌گیرند.

7. نا متقارن بودن لگن

   نامتقارن بودن لگن بر تقارن کل بالا تنه تاثیر می‌گذارد که بالا بودن یک سمت شانه‌ها نسبت به طرف دیگر می‌تواند در نتیجه آن اتفاق بیفتد.

8. وضعیت نامناسب بدن هنگام خواب

   خوابیدن روی یک سمت بدن یا روی شانه می‌تواند باعث بروز مشکلات عصبی در گردن و شانه شود که یکی از عوارض آن افتادگی شانه می‌باشد.

9. داشتن کف پای صاف

   کف پای صاف روی راه رفتن تاثیر دارد و ممکن است باعث شود برای حفظ تعادل یک شانه خود را هنگام راه رفتن بالاتر از شانه دیگر نگه دارید.

10. استفاده از یک دست در انجام فعالیت‌ها

    انجام برخی ورزش‌ها و فعالیت‌هایی که در آنها بیشتر از یک دست استفاده می‌شود، نیز از علل دچار شدن به این عارضه می‌باشند.

11. افزایش سن

    ساییدگی دیسک‌های نخاعی در گردن ناشی از افزایش سن، می‌تواند سبب ایجاد این بیماری شود.

12. وضعیت نامناسب بدن

    قرار گرفتن در وضعیت بدنی نامناسب، به طور مثال افرادی که قد خیلی بلندی دارند، بر اثر خم شدن‌های مکرر ممکن است دچار این عارضه شوند.

13. قوز کمر یا اسکولیوز

    افراد دچار مشکلاتی مانند قوز کمر یا اسکولیوز بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه قرار دارند.

14. سندرم افتادگی شانه

    ممکن است به دلیل ضعف یا طولانی بودن ماهیچه‌های گردن ایجاد شود که عضله ذوزنقه و سایر ماهیچه‌های شانه را بالا می‌برد و بر ریشه عصب گردنی فشار وارد می‌کند.

15. بیماری‌های عصبی

    آسیب یا بیماری‌های عصبی می‌توانند با تاثیر بر اعصاب شانه، سبب افتادگی آن شوند.

عوارض افتادگی شانه

این عارضه با توجه به شدت بیماری، عوارض مختلفی دارد که می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• به دلیل تاثیر منفی بر ظاهر بدنی باعث کاهش اعتماد به نفس بیمار می‌شود.
• ضعف عضلات و اختلال در عملکرد شانه
• کاهش دامنه حرکتی مفصل شانه
• احساس درد در شانه و گردن
• احساس درد و بی حسی در بازو
• ایجاد اختلال در عملکرد قلب و ریه

سوالات متداول

1. آیا تشخیص افتادگی شانه سخت است؟

   این بیماری ناهنجاری است که تشخیص آن به صورت چشمی و توسط خود فرد و یا اطرافیان او قابل مشاهده می‌باشد، اما همچنان جهت تشخیص دقیق‌تر و انجام اقدامات درمانی لازم باید به متخصص ارتوپدی مراجعه کرد.

2. در چه سنی افتادگی شانه رخ می‌دهد؟

   افتادگی شانه محدود به سن خاصی نیست و هر فردی در هر سنی با توجه به عادات زندگی مانند نشستن طولانی مدت پشت میز در حالت نادرست، حمل مکرر کیف یا وسایل سنگین و برخی اختلالات جسمی دیگر ممکن است اتفاق بیفتد.

3. انواع افتادگی شانه کدام اند؟

   انواع آن شامل افتادگی یک طرفه که می‌تواند افتادگی شانه چپ یا افتادگی شانه راست باشد و یا افتادگی دو طرفه که شامل افتادگی هر دو شانه باشد.

4. چه راهکارهایی برای پیشگیری از افتادگی شانه وجود دارند؟

   انجام موارد زیر به پیشگیری از این عارضه کمک می‌کنند:
   • انجام تمرینات تقویت شانه‌ها و بازوها
   • انجام حرکات کششی شانه جهت طولانی شدن عضلات کتف
   • عدم حمل مکرر کیف و وسایل سنگین
   • حفظ وضعیت درست بدن هنگام ایستادن و نشستن و نگه داشتن سر، گردن و ستون فقرات در تراز صحیح