چکیده مطلب
یکی از روشهای درمانی مفاصل تخریب شده بر اثر برخی بیماریها که با روشهای کم تهاجمی، درد و سایر علائمشان بهبود نیافته اند، عمل جراحی خشک کردن مفصل یا فیوژن است. آیا میدانید فیوژن مفصلی چیست و برای درمان کدام بیماریها میتوان آن استفاده کرد؟ نتایج مثبت و منفی این روش درمانی چیست؟
در این مقاله به توضیح کامل این جراحی پرداخته ایم و اطلاعات لازم درباره آن را گردآوری نموده ایم. پس با ما همراه باشید.
جراحی خشک کردن مفصل چیست؟
جراحی خشک کردن مفصل که به آن، فیوژن نیز گفته میشود، جراحی است که در آن استخوانهای مفصل به هم جوش میخورند و مفصل توانایی حرکتی خود را از دست میدهد.
این روش در درمان برخی بیماریها که درد آنها با استفاده از روشهای درمانی دیگر بهبود نمییابد، کاربرد دارد که در ادامه مطلب به معرفی آنها میپردازیم.
بیماریهای قابل درمان با خشک کردن مفصل
از روش جراحی فیوژن میتوان در درمان برخی بیماریها استفاده کرد که در ادامه به توضیح آنها میپردازیم:
-
آرتروز
آرتروز بیماری است که مفاصل را تحت تاثیر قرار میدهد و در صورت پیشرفت بیماری و تخریب شدید مفاصل، در صورتی که درد آنها با روشهای درمانی دیگر، بهبود نیابد، ممکن است متخصص ارتوپدی، عمل خشک کردن مفصل را پیشنهاد دهد. -
روماتیسم مفصلی
این بیماری نوعی بیماری خود ایمنی میباشد که موجب التهاب مفاصل و بروز درد در آنها میشود. در صورتی که بیماری روماتیسم مفصلی تشدید شود و علائم آن با استفاده از سایر روشهای درمانی، بهبود نیابند، آخرین مرحله درمان آن میتواند جراحی فیوژن باشد. -
شکستگی داخلی مفصلی
در صورتی که مفصل دچار شکستگی داخلی و یا در رفتگی شود و این عارضه باعث آسیب شدید به مفصل گردد که قابل درمان نباشد، عمل خشک کردن آن میتواند درمان مناسبی باشد. -
عفونت فضای داخلی مفصل
در صورتی که مفصلی دچار عفونت شدید شده باشد و نتوان آن را تنها با استفاده داروهای آنتی بیوتیک درمان نمود و همچنین انجام عمل آرتروسکوپی برای شستشوی آن کارآمد نباشد، در صورت تجویز پزشک معالج، عمل خشک کردن مفصل انجام میشود. -
سینوویتهای شدید
سینوویت بیماری است که در آن بافت نرم پوشش مفصل یا همان غشای سینوویال، دچار التهاب میگردد و باعث بروز علائمی مانند درد، تورم و کاهش دامنه حرکتی مفصل میشود که در صورتی که این بیماری درمان نشود و تشدید یابد، موجب تخریب مفصل میگردد. در مواردی که سایر روشهای درمانی پاسخ ندهند، جراحی خشک کردن مفصل آخرین گزینه درمانی خواهد بود.
نتایج جراحی خشک کردن مفصل
جراحی خشک کردن مفصل به موارد زیر کمک میکند:
-
تسکین درد
با تخریب شدید مفصل، بیمار درد زیادی را تجربه میکند که در صورتی که روشهای درمانی محافظه کارانه، جواب ندهند، جراحی خشک کردن مفصل میتواند گزینه درمانی مناسبی به شمار آید که با انجام آن درد بیمار تسکین مییابد و میتواند به زندگی طبیعی و بدون درد خود بازگردد. -
اصلاح تغییر شکل مفصل
در صورتی که مفصل بر اثر آسیب دیدگی شدید، دچار تغییر شکل شده باشد، هنگام انجام این روش جراحی، جراح ارتوپدی میتواند استخوانها را در امتداد صحیحی نسبت به هم قرار دهد و بد شکلی ایجاد شده در مفصل را تغییر دهد. -
کم خطر بودن
عمل فیوژن یا همجوشی استخوانها، روش ایمنی تلقی میشود که به طور معمول موفقیت آمیز، میباشد.
چگونه باید برای عمل آرترودز آماده شد؟
برای افزایش موفقیت آمیز بودن این جراحی، پزشک دستورالعملهایی را قبل از شروع درمان به شما ارائه خواهد کرد که عبارتاند از:
- پزشک خود را در جریان تمام داروهایی که مصرف میکنید، قرار دهید.
- یک هفته و یا بیشتر قبل از عمل، مصرف داروهای رقیق کننده خون را قطع نمایید.
- سعی کنید قبل از مراجعه به بیمارستان، شرایط منزل خود را به گونه ای متناسب با شرایط بعد از عمل خود قرار دهید.
- بعد از نیمه شب قبل از عمل، چیزی نخورید.
عمل خشک کردن مفصل چگونه انجام میشود؟
این عمل جراحی به صورت زیر انجام میگیرد:
- جراح ارتوپدی، سطح غضروف باقی مانده در ناحیه مفصل را برمیدارد.
- سر دو استخوانی که مفصل را تشکیل میدهند، با استفاده از ابزار مخصوصی شکل داده شده، به طوری که در مناسبترین حالت در کنار یکدیگر قرار بگیرند.
- دو استخوان را به وسیله پیچ، پلاک و یا اکترنال فیکساتور در کنار هم محکم مینماید.
- بدن محل اتصال دو استخوان مانند شکستگی را تشخیص میدهد و عمل جوش خوردن آنها به هم شروع میشود.
- در صورتی که برای اتصال استخوانها به هم، اکسترنال فیکساتور مورد استفاده قرار گرفته باشد، بعد از گذشت 3 تا 4 ماه، میتوان نسبت به خارج کردن آن اقدام نمود.
- خارج کردن پیچ و پلاک الزامی نیست، مگر اینکه مشکلاتی را ایجاد کنند.
روشهای انجام عمل جراحی خشک کردن مفصل
با توجه به محل مفصل آسیب دیده، شرایط پزشکی بیمار و با تشخیص متخصص ارتوپدی، عمل خشک کردن مفصل به دو روش زیر، قابل انجام است:
-
با استفاده از آرتروسکوپی
عمل فیوژن را میتوان با استفاده از روش آرتروسکوپی انجام داد. در این روش با ایجاد برشهای جزئی در مفصل تحت درمان، ابتدا غضروف و سر استخوان آسیب دیده از مفصل خارج شده و پس از قرار دادن استخوانها در راستای صحیح، پیچ و پین با استفاده از ابزار آرتروسکوپی در محل مناسب خود قرار میگیرند. این روش کم تهاجمیتر از انجام آن به روش سنتی میباشد و نتایج این دو روش نیز باهم برابری کرده و در برخی موارد از روش باز، بهتر خواهند بود. -
جراحی باز
جراحی باز خشک کردن مفصل، به روش سنتی و با استفاده از تیغ جراحی صورت میگیرد و در مقایسه با روش آرتروسکوپی، نیاز به ایجاد برش بیشتری برای انجام عمل میباشد.
عوارض عمل خشک کردن مفصل
این روش درمانی مانند هر روش دیگری میتواند با مشکلات و خطرات متعددی همراه باشد که البته برای هر بیمار با بیمار دیگر نیز متفاوت خواهد بود. این خطرات عبارتاند از:
- شکستن ایمپلنتهای فلزی
- عفونت
- جوش نخوردن محل آرترودز
- عوارض بی حسی و بیهوشی
- لخته شدن خون
مدت زمان بهبودی پس از انجام عمل خشک کردن مفصل
به طور معمول مدت زمان بهبودی این روش درمانی از چند هفته تا یک سال میباشد. پس از انجام جراحی خشک کردن مفصل ممکن است نیاز باشد تا مفصل جراحی شده به مدت 12 هفته در گچ بماند.
تعویض مفصل یا خشک کردن آن، کدام بهتر است؟
در مفاصلی که دچار تخریب شدید شده اند و تنها گزینه درمانی پیش رو، انجام عمل جراحی تعویض مفصل و یا خشک کردن آن میباشد، با توجه به شرایط بیمار میتوان یکی از آنها را انتخاب نمود. به طور معمول برای افراد جوانی که فعالیتهای آنها نیازمند استفاده و وارد کردن فشار زیاد به مفاصل خود هستند، خشک کردن مفصل، پیشنهاد میشود که تا آخر عمر بدون نیاز به انجام جراحی مجدد میتوانند از آن استفاده کنند. اما در شرایطی که بیمار مسن است و فعالیتهای او فشار زیادی به مفصل وارد نمیکنند، تعویض مفصل آرنج میتواند گزینه مناسبی باشد.
مراقبتهای پس از جراحی خشک کردن مفصل
بعد از انجام این عمل بهتر است موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- مراجعه به فیزیوتراپی از مهمترین و اصلیترین بخشهای درمان پس از انجام عملهای جراحی میباشد. پس از انجام این جراحی نیز، فیزیوتراپی به توانبخشی و بهبودی بیمار کمک مینماید.
- عضوی که مفصلش تحت درمان قرار گرفته است را در سطحی بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا دچار تورم نشود.
- داروهای تجویز شده را مطابق با دستورالعملهای جراحتان، مصرف نمایید.
- سیگار و دخانیات مصرف نکنید، زیرا این مواد موجب به تاخیر افتادن و یا حتی عدم جوش خوردن استخوانها به یکدیگر، شود.
- تا زمانی که بهبود کامل حاصل نشده است، از وارد کردن فشار به مفصل جراحی شده، خودداری نمایید.
- در تاریخهای تعیین شده توسط جراح ارتوپدی، مراجعات بعد از جراحی به مطب پزشک معالجتان را انجام دهید.
- بروز قرمزی، تورم و گرما در محل زخم مفصل جراحی شده، میتواند نشان دهنده عفونت باشد. پس به این علائم توجه نمایید و به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
سوالات متداول
-
عمل خشک کردن مفاصل چه زمانی، تجویز میشود؟
در صورتی که بیمار تمام روشهای درمانی دیگر مانند استراحت، دارو درمانی، فیزیوتراپی و انواع روشهای تزریق درمانی را امتحان کرده باشد، اما مفصل او به قدری تخریب شده که با هیچکدام از این روشهای درمانی، درد او بهبود نیافته است، آخرین مرحله میتواند انجام این عمل جراحی، باشد. -
معایب خشک کردن مفصل چیست؟
از معایب خشک کردن مفصل، از بین رفتن قابلیت حرکت مفصل جراحی شده میباشد.