تزریق پی آر پی (PRP) چیست؟ | زانو، شانه و کمر | مراحل و عوارض

چکیده مطلب

آیا تزریق پی آر پی در درمان بیماری های ارتوپدی نیز کاربرد دارد؟ آیا می دانید این روش درمانی چگونه باعث بهبود علائم بیماری ها می شود و یا برای چه افرادی مناسب است؟
در این مقاله به معرفی این روش درمانی، نحوه انجام آن و ارائه سایر اطلاعات لازم در این باره می پردازیم. با ما همراه باشید.

تزریق پی آر پی چیست؟

تزریق پی آر پی یک روش درمانی است که به بهبود و ترمیم بافت های آسیب دیده کمک می کند. اما خود پی آر پی چیست؟ پی آر پی مخفف عبارت Platelet-Rich Plasma، به معنی پلاسمای غنی از پلاکت می باشد. خون شامل دو بخش می باشد، یک بخش که هماتوکریت نامیده می شود و حاوی گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها است و بخش دیگر آن پلاسما می باشد که شامل آب و مواد محلول در آن مانند پروتئین ها، مواد معدنی، آنتی بادی ها و سایر مواد دیگر است. اما خود پی آر پی شامل پلاسمایی می باشد که مقدار زیادی پلاکت درون آن وجود دارد که در ادامه توضیح می دهیم این محلول چگونه به دست می آید.

تزریق پی آر پی برای چه افرادی مناسب است؟

استفاده از این تزریق برای افراد زیر می تواند اثر بخش باشد:

1. افرادی که بر اثر دردهای ناشی از آسیب تاندون، فعالیت های روزانه شان تحت تاثیر قرار گرفته اند.
2. افرادی که بیماریشان با استفاده از روش های درمانی دیگر مانند استراحت و فیزیوتراپی بهبود نیافته باشد.
3. افرادی که به درمان با دارو هایی مانند ایبوپروفن، حساسیت نشان دهند و یا با مصرف این داروها دردشان بهبود نیابد.
4. در صورتی که بیمار شرایط جسمانی لازم برای انجام جراحی جهت بهبود بیماری را نداشته باشد.

تزریق پی آر پی برای چه افرادی مناسب نیست؟

افراد زیر کاندیدای مناسبی برای استفاده از این درمان نمی باشند:

1. زنان باردار نمی توانند از این درمان استفاده کنند.
2. افراد کم خون نیز کاندیدای مناسبی برای استفاده از این درمان نمی باشند.
3. افرادی که دارو های ضد انعقاد خون مصرف می کنند و نمی توانند حتی برای مدتی مصرف آن ها را متوقف کنند.
4. افرادی که دارای اختلالات خونی و خونریزی می باشند.
5. افرادی که دارای شرایط پزشک خاصی مانند عفونت، بیماری متاتاسیک و یا بیماری های پوستی خاصی می باشند.

مزایای تزریق پی آر پی

تزریق پی آر پی شامل مزایای زیر می باشد:

1. پلاکت ها دارای فاکتور های رشدی هستند که با تحریک سلول های بافت آسیب دیده به افزایش سرعت بازسازی سلول ها کمک کرده که در نتیجه آن بافت با سرعت بیشتری خود را ترمیم می کند و بهبودی سریع تر حاصل می شود.
2. تزریق پی آر پی در تسکین درد و کمک به بیماران برای بازگشت سریع تر به تمرینات ورزشی و یا فعالیت های روزمره خود، کمک می کند.
3. استفاده از این روش می تواند به درمان بافت های آسیب دیده قبل از پیشرفت بیماری کمک کرده و نیاز به درمان جراحی را تا حد زیادی کاهش دهد.
4. این روش تقریبا خطر عفونت و واکنش های آلرژیک را ندارد.

مراحل درمان با تزریق پی آر پی

تزریق پی آر پی طی مراحل زیر انجام می شود:

1. برای استخراج پی آر پی، ابتدا مقداری خون از بازوی بیمار گرفته می شود.
2. نمونه خون گرفته شده از بیمار به آزمایشگاه برده می شود. در آزمایشگاه با قرار دادن نمونه خون در دستگاه سانتریفیوژ و چرخش سریع آن، بخش های مختلف آن از هم جدا می گردند. این فرآیند حدود 15 دقیقه طول می کشد.
3. در نهایت پلاسمای غنی از پلاکت به دست آمده را به محل مورد نظر تزریق می کنند.

کاربرد پی آر پی در درمان بیماری های ارتوپدی

پی آر پی می تواند در بهبودی برخی بیماری ها و همچنین سرعت بخشیدن به برخی درمان ها موثر باشد. در ادامه شما را با مهمترین کاربرد های آن آشنا می کنیم:

1. کمک به کاهش آسیب دیدگی تاندون ها

   در صورتی که تاندون آسیب دیده با استفاده از فیزیوتراپی و استراحت بهبود نیابد، ممکن است متخصص ارتوپدی درمان با تزریق پی آر پی را تجویز کند. خواص درمانی طبیعی که در پلاکت ها وجود دارد، می تواند ترمیم تاندون های آسیب دیده را سرعت ببخشد. این روش درمانی موجب کاهش درد، بهبود عملکرد مفاصل می شود. از جمله آسیب هایی که می توان به آن ها اشاره کرد آسیب به تاندون آشیل و همچنین آسیب به تاندون روتاتور کاف (در شانه)، می باشد.

2. بهبود کمر درد

   تزریق پی آر پی به رباط های نخاعی و دیسک های بین مهره های ستون فقرات و همچنین مفاصل فاست، به بهبود آسیب این بافت ها و تسکین درد کمک شایانی می نماید.

3. درمان آرتروز

   این تزریق در تحریک ترمیم و بازسازی غضروف هایی که بر اثر آرتروز آسیب دیده اند، نیز موثر می باشد. همچنین موجب افزایش تولید مایع سینوویال در مفاصل و کاهش درد ناشی از اصطکاک مفاصل بر روی یکدیگر و کاهش التهاب می شود. برخی از انواع آرتروزهایی که با روش پی آر پی قابل درمان می باشند، عبارتند از آرتروز زانو، لگن، مفصل ران، مچ و شانه.

4. کمک به بهبود رگ به رگ شدن و پارگی رباط ها

   گاهی در نواحی مانند زانو و یا مچ پا و دست، بر اثر وارد شدن ضربه و فشار ناگهانی، رباط ها کشیده می شوند و به اصطلاح رگ به می شوند که در صورت آسیب دیدگی شدید، ممکن است برای درمان آن و کاهش علائم، تزریق |ی آر پی تجویز شود.

5. بهبود آسیب عضلات

   این روش همچنین در درمان مشکلاتی که حین ورزش برای عضلات رخ می دهند، مانند کشیدگی عضله همسترینگ نیز، موثر است.

6. کمک به بهبود شکستگی استخوان ها

   در برخی شکستگی ها که در آن ها استخوان به درستی ترمیم نمی یابند، مانند زمانی که استخوان دیر جوش می خورد و یا جوش نمی خورد، از تزریق پی آر پی جهت افزایش سرعت ترمیم و بهبودی استخون ها استفاده می شود. البته استفاده از این روش تاکنون تاثیر چشمگیری بر روند درمان نداشته است.

7. استفاده از تزریق پی آر پی در کنار جراحی

   تزریق پی آر پی در حین انجام جراحی هایی مانند ترمیم تاندون های روتاتور کاف شانه و جراحی ترمیم پارگی رباط های زانو، مورد استفاده قرار می گیرد. در این مورد نیز تاثیر این تزریق بر روند بهبودی بسیار کم بوده است.

8. سندروم های گیر افتادگی اعصاب

   تزریق پی آر پی یکی از روش های موثر در درمان سندروم های گیر افتادگی اعصاب مانند سندروم تونل کارپال می باشد.

9. استئوآرتریت زانو

   پی آر پی یک روش درمان ساده و ایمن در درمان استئوآرتریت زانو می باشد. محققان دریافته اند تاثیر این روش درمانی پس از چند بار تزریق، افزایش می یابد.

مدت زمان بهبودی پس از انجام پی آر پی

به طور معمول توصیه می شود بیمارانی که از این روش درمانی استفاده می کنند، به مدت 6 هفته از انجام فعالیت های سنگین خودداری نمایند و پس از گذشت این مدت زمان، به فیزیوتراپی ارجاع داده می شوند که جلسات فیزیوتراپی نیز ممکن است تا 6 هفته ادامه داشته باشند. اما همچنان در طول این مدت، در صورتی که بیمار تمایل به انجام ورزش داشته باشد، نباید تمریناتی را انجام دهد که بر ناحیه تحت درمان قرار گرفته، فشار وارد کند.

مدت زمان و تعداد جلسات تزریق پی آر پی

تعداد جلسات مورد نیاز برای تزریق پی آر پی، با توجه به شدت آسیب و محل تزریق و توانایی التیام بخشی بدن بیمار مشخص می شود، اما معمولا طی 1 تا 4 جلسه انجام می شود. طول این درمان تقریبا 2 ساعت می باشد.

هزینه تزریق پی آر پی

هزینه تزریق پی آر پی به عواملی مانند تعداد و وسعت محل تزریق و همچنین میزان تجربه و تخصص پزشک معالج بستگی دارد. به طور کلی این درمان به نسبت گران قیمت می باشد، اما به دلیل مزایای زیاد و عوارض کم آن، گزینه درمانی مناسبی به شمار می آید. جهت اطلاع از قیمت نهایی این روش درمانی با پزشک متخصص ارتوپدی خود، تماس بگیرید.

موارد موثر بر موفق بودن نتیجه تزریق پی آر پی

تزریق پی آر پی بر تمام افراد تاثیر یکسانی ندارد و با توجه به عوامل زیر می تواند نتایج متفاوتی را نشان دهد:

1. ناحیه تحت این درمان

   تزریق پی آر پی با توجه به اینکه کدام قسمت از بدن، به طور مثال زانو، آرنج، شانه و یا سایر مفاصل دیگر تحت این درمان قرار گرفته اند، می تواند نتایج مختلفی داشته باشد که البته به طور معمول نتایج آن رضایت بخش می باشد.

2. نوع و شدت بیماری

   نوع و شدت آسیب دیدگی در موفق بودن استفاده از این درمان موثر است و به اینکه بیمار در اثر ضربه ناگهانی، دچار آسیب شدید شده است و یا دچار درد مزمنی می باشد که با گذشت زمان ایجاد شده و تشدید یافته، بستگی دارد.

عوارض تزریق پی آر پی

تزریق پی آر پی به این دلیل که مواد آن از بدن خود بیمار گرفته می شوند، معمولا عوارضی به همراه ندارد. اما به علت وارد شدن سوزن به بدن ممکن است عوارضی رخ دهند که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:

1. عفونت
2. خونریزی
3. آسیب به عصب
4. آسیب به بافت
5. دردناک شدن ناحیه تزریق

آمادگی پیش از تزریق پی آر پی

اقدامات لازم پیش از تزریق پی آر پی شامل موارد زیر می باشند:

1. در صورتی که بیمار دارو های کورتیکواستروئیدی مصرف می کند، باید از 2 تا 3 هفته قبل از شروع این درمان، مصرف آن ها را متوقف کند.
2. بیمار باید یک هفته قبل از شروع درمان پی آر پی، از مصرف دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و استامینوفن، خودداری نماید.
3. نوشیدن مایعات فراوان یک روز قبل استفاده از این درمان، توصیه می شود.
4. در برخی موارد امکان دارد توصیه شود بیمار قبل از شروع درمان داروی ضد اضطراب مصرف نماید.
5. باید مصرف دارو های ضد انعقاد با مشورت متخصص ارتوپدی، از 5 روز قبل از انجام تزریق پی آر پی متوقف شود.

مراقبت های پس از تزریق پی آر پی

پس از تزریق پلاسمای غنی از پلاکت، پزشک معالج مراقبت های زیر را توصیه می کند:

1. استراحت

   توصیه می شود که بیمار پس از انجام این تزریق استراحت نماید تا به محل تحت درمان، فشار وارد نشود.

2. استفاده از عصا و بریس

   با توجه به محل تزریق، ممکن است استفاده از عصای زیر بغل و یا بریس برای بی حرکت نگه داشتن آن ناحیه، توصیه شود.

3. استفاده از کمپرس سرد

   جهت کاهش درد و تورم، کمپرس یخ را به مدت 10 تا 20 دقیقه در فواصل زمانی 2 ساعت، بر روی ناحیه تحت درمان قرار دهید.

سوالات متداول

1. آیا درمان با روش تزریق پی آر پی دردناک است؟

   بیمارانی که از این روش استفاده می کنند، تا چند روز درد کمی را تجربه می کنند که به مرور کم می شود و در نهایت کاملا از بین می رود.

2. چقدر طول می کشد تا نتایج پی آر پی، مشخص شوند؟

   روند رو به بهبودی، بین 2 تا 6 هفته پس از انجام پی آر پی شروع می شود، اما در برخی موارد، این روند ممکن است تا 6 تا 9 ماه بعد نیز ادامه خواهد داشت.

3. آیا تزریق پی آر پی روش ایمنی می باشد؟

   این روش درمانی در صورتی که توسط متخصص ارتوپدی با تجربه انجام شود، ایمن خواهد بود.

4. تفاوت تزریق پی آر پی با تزریق کورتیزون چیست؟

   تزریق کورتیزون به منظور تسکین موقتی درد انجام می شود و درد بیمار پس از انجام آن برطرف می شود، اما تزریق پی آر پی با هدف تسریع روند بهبودی بیمار انجام می شود و بیمار پس از گذشت چند هفته احساس می کند که درد بهبود یافته است.

5. آیا احتمال حساسیت نشان دادن بدن به این تزریق وجود دارد؟

   ممکن است بیمار به سایر موادی که در این درمان مورد استفاده قرار می گیرند، حساسیت نشان دهد، اما به طور کلی حساسیت به پی آر پی به ندرت پیش می آید، زیرا این مواد از بدن خود بیمار گرفته می شوند.