جراحی تعویض مفصل آرنج | دوره بهبودی، عوارض + روشها و هزینه

چکیده مطلب

آرتروز و بیماری‌های دیگری می‌توانند سبب بروز درد شدید در ناحیه آرنج شوند. اما آیا تنها راه درمان و یا آخرین راهکار درمانی تعویض مفصل آرنج است؟ آیا در رابطه با این جراحی شنیده‌اید؟ تعویض مفصل آرنج برای هر فردی مناسب نیست. آیا کاندیدای مناسب این عمل را می‌شناسید؟
در این مقاله شما به طور مختصر و مفید با این جراحی آشنا می‌شوید و مواردی از جمله مزایا و عوارض آن، اقدامات قبل و بعد از درمان، هزینه و ... را مطالعه می‌کنید.

تعویض مفصل آرنج چیست؟

جراحی تعویض مفصل آرنج یکی از روش‌های درمان آسیب دیدگی شدید مفصل آرنج می‌باشد. بنابراین هر نوع مشکل و بیماری آرنج به این معنا نیست که بیمار نیازمند این جراحی خواهد بود. در واقع زمانی که عارضه با روش‌های درمانی غیر تهاجمی قابل درمان نباشند، متخصص ارتوپدی این روش را نیز در نظر می‌گیرد. با توجه به شرایط پزشکی بیمار، احتمال دارد متخصص ارتوپدی عمل تعویض مفصل آرنج که در آن مفصل برداشته می‌شود و به جای آن مفصل مصنوعی که به ‌استخوان‌های بازو و ساعد متصل می‌شود را توصیه کند.

جراحی تعویض مفصل آرنج به چه افرادی توصیه می‌شود؟

هر کسی که دچار مشکلات آرنج می‌باشد، باید حتما تحت معاینه قرار گرفته و با پزشک مشورت داشته باشد. معمولا آرتروز پیشرفته مفصل آرنج که دچار درد شدید ناشی از تخریب خود مفصل آرنج است، سبب نیاز به انجام این جراحی می‌شود. به طور کلی افراد زیر می‌توانند کاندیدای این عمل باشند:

1. افرادی که درد آرنج ناشی از آسیب و تخریب مفصل آرنجشان بسیار شدید بوده و با روش‌های غیر جراحی بهبود نیابد.
2. خانم‌های میانسال و مسن که برای انجام فعالیت‌های خود به نیروی کمتر و در عوض حرکت بیشتری از آرنج نیاز دارند.
3. افرادی که به دلیل درد آرنج، در زندگی و انجام فعالیت‌های روزمره خود دچار اختلال و مشکل جدی شده باشند.
4. افرادی که به دلیل بیماری‌های زمینه ای و یا آرتروز، مفصل آرنجشان به شدت تخریب شده است.
5. در افراد مسن و یا افراد دچار پوکی استخوان که به دلیل ضربه‌های شدید، مفصل آنها دچار شکستگی شدید شده باشد که نتوان با پیچ و مهره به ترمیمشان کمک کرد، تعویض مفصل آرنج می‌تواند گزینه درمانی مناسبی باشد.

تعویض مفصل آرنج به چه افرادی توصیه نمی‌شود؟

آقایان جوان و میانسال کاندید مناسب تعویض مفصل آرنج نیستند. مخصوصا افرادی که دارای کار سنگین هستند. در صورت آسیب دیدگی در این افراد، متخصص ارتوپدی بعد از معاینه، روش‌های درمانی دیگری را مطرح می‌کند.

مزایای جراحی تعویض مفصل آرنج

از مزایای انجام عمل جراحی تعویض مفصل آرنج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. بهبود عملکرد آرنج و به دست آوردن دامنه حرکتی مناسب
2. بازگشت توانایی انجام فعالیت‌های روزانه
3. این جراحی دامنه حرکتی بالایی به فرد می‌دهد. شاید فرد نتواند بار بیشتر از 2 کیلو را بلند کند، ولی دامنه حرکتی خودش را به دست می‌آورد.

هزینه عمل تعویض مفصل آرنج

به طور کلی هزینه تعویض مفصل آرنج به فاکتورهای متعددی بستگی دارد که پس از مراجعه و مشورت با پزشک خود می‌توانید به برآورد درستی از آن برسید. از جمله این فاکتورها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. جنس و کیفیت پروتز
2. هزینه‌های اتاق عمل
3. هزینه دارو
4. تعداد روزهای بستری در بیمارستان
5. تیپ بیمارستان (دولتی یا خصوصی بودن)
6. دستمزد جراح
7. تحت پوشش بیمه قرار گرفتن یا نگرفتن جراحی

اقدامات قبل از تعویض مفصل آرنج

برخی از اقدامات مهم قبل از انجام عمل جراحی تعویض مفصل شامل موارد زیر می‌باشند:

1. انتخاب جراح حاذق و متخصص

   یکی از مهم‌ترین اقدامات قبل از انجام این عمل جراحی، انتخاب پزشک با تجربه و حاذق برای انجام این عمل حساس می‌باشد تا از دچار شدن به عوارض و مشکلات پس از جراحی، پیشگیری کنید و بهترین نتیجه برایتان حاصل شود.

2. بررسی وجود عفونت

   قبل از انجام عمل جراحی باید با انجام آزمایش‌هایی، به بررسی وجود عفونت در بدن پرداخته شود، زیرا در صورت وجود عفونت در هر قسمت از بدن، می‌تواند توسط جریان خون به سایر نقاط آن از جمله قسمتی که مفصل مصنوعی در آن قرار گرفته است، انتقال یابد و و آن بخش را عفونی کند که در صورت ابتلا به این عارضه، تنها راه درمانی، خارج کردن مفصل مصنوعی از بدن می‌باشد.

3. بررسی سلامت عمومی بیمار

   بیمار باید از نظر سلامت عمومی و همچنین سلامت قلبی و عروقی و سایر شرایط، معاینه شود تا مشخص شود توانایی انجام این عمل را دارد یا خیر. برای این کار لازم است تا اقداماتی از قبیل آزمایش‌های خون و ادرار، گرفتن نوار قلب و عکس برداری‌های لازم، انجام شوند.

4. بررسی سوابق پزشکی بیمار

   بیمار باید تمام سوابق پزشکی و دارویی خود را در اختیار پزشک جراح، قرار دهد.

5. بستری شدن

   برای انجام این عمل لازم است بیمار چند ساعت قبل از جراحی در بیمارستان بستری شود و وضعیت عمومی او تحت کنترل قرار بگیرد تا حین انجام عمل دچار مشکل نشود.

تعویض مفصل آرنج چگونه انجام می‌شود؟

در ادامه، نحوه تعویض مفصل آرنج را به طور مختصر بیان می‌کنیم:

1. انجام این عمل با بیهوشی همراه است و بیمار حین عمل دردی را احساس نمی‌کند.
2. جراح برشی در پشت آرنج ایجاد می‌کند و بافت‌ها را باز کرده تا به استخوان مفصل برسد.
3. بافت غضروف و قسمت‌هایی از استخوان‌های تشکیل دهنده مفصل (قسمت پایینی استخوان بازو و قسمت بالایی استخوان آرنج) که دچار آسیب دیدگی شده‌اند، برداشته می‌شوند.
4. دسته‌های مفصل مصنوعی داخل کانال‌های استخوان‌های بازو و ساعد قرار داده می‌شوند و با استفاده از چسب مخصوصی که سیمان استخوانی نام دارد و یا روش‌های دیگری، در جای خود محکم می‌شوند.
5. زخم با بخیه بسته شده و یک بانداژ اعمال می‌شود و به طور معمول پس از آن از آتل استفاده می‌گردد.

چه دلایلی سبب نیاز به تعویض مفصل آرنج می‌شوند؟

اصلی ترین دلیل انتخاب این درمان، درد شدید ناشی از تخریب مفصل آرنج است که به کمک روش‌های دیگر بهبودی خود را به دست نیاورده باشد. این تخریب می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:

• شکستگی
• بیماری روماتیسم مفصلی مانند آرتریت روماتوئید
• بیماری‌های دیگری مانند استئوآرتریت یا تخریب مفصل ایدیوپاتیک

آیا تعویض مفصل آرنج آخرین قدم درمان آرتروز آرنج است؟

در مواردی که مفصل آرنج دچار تخریب شده است، تنها گزینه تعویض مفصل آرنج نیست. برای اینکه بهترین روش انتخاب شود، باید بررسی گردد که مفصل مصنوعی آرنج چه توانایی‌ها و چه کاستی‌هایی دارد. این مفصل برخلاف مفصل زانو و لگن که تعویض می‌شوند، نمی‌تواند تحمل وزن بالا داشته باشد. ساختمان استخوان‌های اطراف و ساختمان ساخت این پروتز مقداری نسبت به پروتزهای لگن و زانو ضعیف‌تر است. بنابراین تنها و آخرین راه درمان آرتروز تعویض مفصل آرنج نیست و متخصص می‌تواند روش‌های درمانی دیگری را برای بیمار مطرح کند.

عوارض جراحی تعویض مفصل آرنج

این عمل جراحی مانند سایر جراحی‌ها ممکن است عوارضی داشته باشد که عبارت‌اند از:

1. عفونت

   در صورت بروز عفونت باید به صورت جدی و فوری نسبت به درمان آن اقدام کرد. عفونت می‌تواند به دلیل تجمع باکتری‌ها در حین یا بعد از جراحی اتفاق بیفتد. در بعضی موارد ممکن است عفونت، در دراز مدت و به دلیل تجمع باکتری‌هایی که توسط جریان خون از سایر نقاط بدن که دچار عفونت شده اند و به مفصل رسیده اند، اتفاق بیفتد. درمان عفونت با تجویز آنتی بیوتیک توسط پزشک انجام می‌شود، اما در شرایطی که این میزان بسیار شدید باشد، تنها راهکار، خارج کردن مفصل مصنوعی می‌باشد.

2. شل شدن مفصل مصنوعی در طول زمان

   گاهی اوقات ممکن است تا به مرور زمان، مفصل مصنوعی شل شود، اما این اتفاق چندان رایج نمی‌باشد.

3. آسیب عروق خونی و عصبی در حین عمل جراحی

   عروق خونی و اعصاب مهمی از محل آرنج عبور می‌کنند که ممکن است در حین عمل جراحی آسیب ببینند. در نتیجه باید به پزشک ماهر و با تجربه جهت انجام عمل جراحی مراجعه کرد.

4. واکنش به داروها

   مصرف برخی داروها ممکن است با بدن بیمار سازگاری نداشته باشند و سبب بروز حساسیت یا عوارض دیگر در بیمار شوند، در صورت بروز هر گونه واکنش، عارضه را به پزشک خود اطلاع دهید.

5. مشکلات تنفسی

   مشکلات تنفسی یکی از عوارض داروهای بیهوشی هستند که ممکن است برای برخی بیماران اتفاق بیفتد. جراح با توجه به شرایط جسمانی بیمار اقدامات لازم جهت برطرف کردن این عارضه را انجام می‌دهد.

6. خونریزی

   در برخی موارد ممکن است محل جراحی شده دچار خونریزی شود، در صورتی که میزان خونریزی کم باشد می توانید با قرار دادن گاز استریل تمیز و فشار دادن آن بر روی زخم، از ادامه خونریزی جلوگیری کنید، اما اگر میزان خونریزی زیاد باشد، حتما با پزشک معالج خود تماس بگیرید.

7. لخته شدن خون

   امکان لخته شدن خون در حین انجام عمل جراحی و یا پس از آن وجود دارد. لخته خون زمانی خطرناک می‌شود که توسط جریان خون به سمت قلب و ریه حرکت کند. در صورت بروز این عارضه، جراح شما داروی ضد لخته خون تجویز می‌کند.

مراقبتهای بعد از تعویض مفصل آرنج

نتیجه این جراحی در افرادی که درست برای این درمان انتخاب شدند خوب است و دامنه حرکتی مناسبی را به دست می آورند. در ادامه مراقبتهای پس از این درمان را برایتان مطرح می‌کنیم:

1. بعد از عمل لازم است تا حدود دو هفته از آتل استفاده داشته باشید.
2. دو هفته بعد، بخیه‌ها کشیده می‌شوند و آتل باز می‌گردد.
3. انجام فعالیت‌های دامنه حرکتی شروع می‌شود. تمرین درمانی‌های مورد نیاز باید تحت نظارت فیزیوتراپیست خوب انجام شوند.
4. در این زمان کارهای روزمره با دست جراحی شده قابل انجام است.
5. تنها باید مراقب عفونت باشید. دندان‌های عفونی نداشته باشید. عفونت هر ناحیه از بدن می تواند باعث پخش شدن آن و آسیب به مفصل مصنوعی شود.
6. برای جلوگیری از بروز عفونت لازم است تا در صورت استفاده از بانداژ آن را به موقع تعویض نمایید و همچنین محل جراحی را تمیز و خشک نگه دارید.
7. فعالیت بدنی شما باید در حدی باشد که زیاد به مفصل فشار وارد نشود. سعی کنید تا بارهای بسیار سنگین بلند نکنید.
8. توصیه می‌شود تا بار بیشتر از 2 کیلو را بلند نکنید. اگرچه که می توانید این کار را یک یا دو بار انجام دهید.

سوالات متداول

1. تا چه زمان بعد از تعویض مفصل آرنج، نمی‌توان از آرنج استفاده کرد؟

   به طور معمول تا یک هفته بعد از جراحی نباید هیچگونه فشاری به آرنج خود وارد کنید و حتی سبک‌ترین اشیاء را نباید بلند کنید. پس از این مدت با تشخیص پزشک معالج، میزان و نوع فعالیت مجاز، مشخص می‌شود.

2. آیا پس از انجام عمل تعویض مفصل آرنج، بیمار احساس درد خواهد داشت؟

   پس از انجام این جراحی ممکن است بیمار تا مدتی احساس درد داشته باشد که با مصرف داروهای ضد درد می‌توان آن را تسکین داد. این درد پس از مدتی بهبود می‌یابد، اما در صورتی که ادامه دار باشد، حتما با پزشک خود تماس بگیرید.

3. چگونه می‌توان از مشکلات تعویض مفصل آرنج، پیشگیری کرد؟

   دو عامل انتخاب جراح ارتوپدی ماهر و همچنین رعایت نکات مراقبتی بعد از عمل جراحی، به پیشگیری از بروز عوارض بعد از جراحی کمک می‌کنند.

4. آیا پس از عمل تعویض مفصل آرنج می‌توان رانندگی کرد؟

   تا 4 هفته پس از تعویض مفصل آرنج، مجاز به رانندگی نمی‌باشید. بعد از گذشت 4 تا 6 هفته در صورت تایید پزشک معالج، می‌توانید رانندگی کنید.

5. خشک کردن مفصل آرنج بهتر است یا تعویض مفصل آن؟

   نوع عمل جراحی مفصل آرنج بستگی به شرایط بیمار دارد. در صورتی که بیمار جوان باشد و فعالیت‌های سنگین انجام دهد، ممکن است تا روش خشک کردن مفصل پیشنهاد شود. زیرا در این روش استخوان بازو و زند زبرین به هم جوش می‌خورند، (مفصل قدرت حرکت خود را از دست می‌دهد) و مفصل تحمل فشار بیشتری را نسبت به مفصل مصنوعی دارد. در افراد مسن و کسانی که فعالیت‌های سنگینی انجام نمی‌دهند و فشار کمی به مفصل وارد می‌کنند، روش تعویض مفصل مناسب است.