آیا این مطلب برای شما مفید است؟
کف دست انسان به طور کلی دارای 5 عدد استخوان است که هر یک از آنها متصل به انگشتی هستند. این استخوانها به عنوان استخوان های متاکارپ شناخته می‌شوند.
به نظر شما هر متاکارپ شامل چه بخش‌هایی است؟
این استخوانها در کجا قرار دارند؟
در این مقاله مختصر و مفید با دکتر محمدعلی اخوت پور، متخصص ارتوپدی همراه باشید تا ابتدا بدانید که متاکارپ چیست؟ و سپس با انواع آن به همراه آناتومی به طور دقیق و جامع آشنا شوید.
استخوان متاکارپ چیست؟
استخوانهای متاکارپ یا Metacarpal bones، به 5 استخوان کف دست گفته می‌شود. در ادامه مطلب به بررسی دقیق‌تر آنها خواهیم پرداخت.
هر متاکارپ انگشت دست از قاعده، تنه و سر تشکیل شده است. این استخوانها دارای سطوح مدیال و لترال می‌باشند که می‌توانند اتصال عضلات استخوانی را ایجاد کنند.
چند نوع استخوان کف دست داریم؟
به طور کلی 5 نوع استخوان متاکارپ کف دست وجود دارد که در ادامه به شرح دقیق آنها می‌پردازیم:
-
متاکارپ اول: برای انگشت شست
استخوان متاکارپ اول جانبی‌ترین، ضخیم‌ترین و کوتاه‌ترین نوع این استخوان است. به سمت جانبی هدایت می‌شود و محور طولانی آن در مقایسه با سایر متاکارپ ها به صورت 90 درجه چرخش وسطی دارد.
به دلیل این چرخش محوری، دو طرف استخوان به گونه‌ای می‌چرخند که سطح قدامی آن به سمت وسط به سمت کف دست باشد، لبه اولنار به سمت عقب و قسمت شعاعی به سمت قدامی باشد.
جدای از ویژگیهای مشترکی که با سایر متاکارپ ها مشترک است، اولین متاکارپ با یک برآمدگی طولی در سطح داخلی (کف دست) خود قابل تشخیص است که این سطح را به یک قسمت جانبی بزرگ و یک قسمت داخلی کوچک تقسیم می‌کند.
همچنین سر این استخوان نسبت به سایر متاکارپ ها صاف‌تر است. اولین متاکارپ دارای یک سطح مفصلی زینی شکل در پایه خود است که از طریق آن با ذوزنقه مفصل می‌شود. -
متاکارپ دوم: برای انگشت اشاره
استخوان متاکارپ دوم استخوانی است که بزرگ‌ترین پایه و طولانی‌ترین شفت را دارد. قاعده آن چندین ناحیه برای مفاصل با استخوانهای کارپال را نشان می‌دهد. از ویژگیهای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• یک شیار در صفحه تاجی که از طریق آن با استخوان ذوزنقه مفصل می‌شود.
• در وسط این شیار یک برآمدگی برای مفصل بندی با استخوان سر است، در حالی که در طرفین یک سطح چهار گوش برای مفصل با استخوان ذوزنقه است.
• یک صفحه دراز در سطح داخلی آن برای مفصل شدن با استخوان متاکارپ سوم دارد.
• در قسمت پشتی برای ذوزنقه یک برداشت کم عمق از وارد شدن عضله اکستنسورکارپی رادیالیس لونگوس است.
• سطح کف پایه محل اتصال عضله فلکسور کارپی رادیالیس را فراهم می‌کند.
• ساقه متاکارپ دوم به سمت پشت دست محدب است.
• عضلات بین استخوانی به قسمت پروگزیمال شفت متصل می‌شوند.
• سر اولنار بین استخوان پشتی از سمت جانبی وصل می‌شود، در حالی که کف دست و بین استخوانی دوم پشتی از سمت داخلی متصل می‌شوند. -
متاکارپ سوم: برای انگشت میانی
استخوان متاکارپ سوم در پایه انگشت میانی قرار دارد. از ویژگیهای آن عبارتند از:
• سطح جانبی قاعده با متاکارپ دوم مفصل می‌شود، در حالی که سطح داخلی با متاکارپ چهارم از طریق دو سطح مفصلی بیضی شکل مفصل می‌شود.
• شفت شبیه به متاکارپ دوم است و به صورت پشتی محدب است.
• سمت جانبی آن به عنوان یک نقطه درج برای سر اولنار دومین استخوان بین استخوانی پشتی عمل می‌کند، در حالی که سمت داخلی محل اتصال سر شعاعی سومین بین استخوانی پشتی است.
• دو سوم دیستال سطح داخلی شفت یک نقطه درج برای سر عرضی عضله ادکتور پولیسیس ایجاد می‌کند. -
متاکارپ چهارم: برای انگشت حلقه
این نوع از استخوان دارای دو وجه بیضی شکل در سطح جانبی است که از طریق آنها با پایه متاکارپ سوم مفصل می‌شود. از ویژگیهای آن عبارتند از:
• دارای یک صفحه منفرد دراز در سطح داخلی برای مفصل بندی با پایه متاکارپ پنجم است.
• سطح پروگزیمال چهار گوش است و برای مفصل شدن با استخوان هاما عمل می‌کند.
• شفت نقطه ورود سوم بین استخوان کف دست و سر اولنار سوم بین استخوان پشتی را در سمت جانبی آن فراهم می‌کند، در حالی که سمت داخلی محل اتصال چهارم بین استخوانی پشتی است. -
متاکارپ پنجم: برای انگشت کوچک
استخوان متاکارپ پنجم کوچک‌ترین استخوان از هر پنج متاکارپ است. قاعده آن کمی با سایر متاکارپ ها متفاوت است، زیرا قسمت جانبی آن غیر مفصلی است و در عوض دارای یک توبرکل برای اتصال عضله اکستانسور کارپی اولناریس است. با این حال، سمت جانبی پایه با استخوان هامات مفصل می‌شود.
قسمت پروگزیمال سطح جانبی شفت با متاکارپ چهارم مفصل می‌شود، در حالی که سطح داخلی برای اتصال عضله opponens digiti minimi عمل می‌کند.
قسمت انتهایی سطح جانبی الیاف را از چهارمین ماهیچه کف دست و چهارم بین استخوانی پشتی دریافت می‌کند.
پیشنهاد میکنیم حتما بخوانید
استخوانهای متاکارپ در کجا قرار دارند؟
این استخوانها بین استخوانهای دیستال کارپ (ذوزنقه، کاپیتات، هامات) و فالانژهای پروگزیمال (پایین‌ترین استخوان از سه استخوان تشکیل دهنده هر انگشت) قرار دارند.
آنها را می‌توان در پشت کف دست، زیر هر انگشت احساس کرد.
شکستگی استخوان متاکارپ دست
استخوانهای کف دست معمولا دچار دو نوع شکستگی رایج می‌شوند که در زیر به انواع رایج برای شکستگی استخوان متاکارپ می‌پردازیم:
-
شکستگی Boxer (شکستگی گردن متاکارپ 5)
این نوع شکستگی معمولاً به دلیل ضربه به اجسام سخت (مانند ضربه دست بوکسرها) ایجاد می‌شود که در آن بخش دیستال شکستگی دچار در رفتگی به صورت قدامی می‌شود. این آسیب با کاهش طول انگشت همراه میباشد.
-
شکستگی Bennett (شکستگی قاعده متاکارپ 1)
این نوع شکستگی معمولاً به دلیل بروز یک نیرو که سبب باز شدن بیش از اندازه دست به طرف خارج می‌شود، ایجاد می‌گردد. در ادامه به دنبال در رفتگی نسبی و بی ثباتی مفصل، این شکستگی به داخل اولین مفصل کارپومتاکارپال امتداد پیدا می‌کند.
پاسخ به سوالات پرتکرار شما
-
اولین استخوان متاکارپ کدام است؟
این استخوان با انگشت شست مرتبط است. مفاصل بین مچ دست و متاکارپ به نام مفاصل کارپومتاکارپال شناخته می‌شوند. -
شکستگی استخوان متاکارپ با چه علائمی همراه است؟
مهم‌ترین نشانه این آسیب دیدگی درد در محل شکستگی میباشد که این درد با حرکت دست و انگشتان بیشتر می‌گردد. به دنبال آن ورم و کبودی نیز رخ می‌دهند. -
از چه راهکارهایی برای درمان شکستگی استخوان متاکارپ استفاده می‌شود؟
برای درمان این آسیب دیدگی باید از روش‌های گچ گرفتن و جراحی استفاده می‌شود. اگر شکستگی جابه‌جایی نداشته باشد و یا میزان آن بسیار اندک باشد، ممکن است با گچ گرفتن این عارضه درمان گردد. در غیر این صورت باید از روش‌های جراحی و پس از آن از گچ گرفتگی کمک گرفته شود.
