دررفتگی مکرر شانه | علت در رفتگی + درمان فیزیوتراپی و جراحی

آیا این مطلب برای شما مفید است؟

یکی از مفاصل مهم و پرتحرک بدن، شانه است. این مفصل به دلایل مختلفی می تواند دچار آسیب دیدگی شود. یکی از این آسیب ها، دررفتگی مکرر شانه می باشد. به نظر شما چه دلایلی برای بروز این عارضه وجود دارند؟
آیا شما هم جزو افرادی هستید که احتمال درگیر شدن با این مشکل را دارید؟ چه روش های درمانی برای دررفتگی مکرر شانه وجود دارند؟
در ادامه مقاله با ما باشید تا علاوه بر پاسخ این سوالات، بیشتر در مورد دررفتگی مکرر شانه اطلاعات به دست آورید.

دررفتگی مکرر شانه چیست؟

دررفتگی مکرر شانه یعنی اینکه سراستخوان بازو به طور مکرر از حفره گلنوئید به صورت جزئی و یا به طور کامل خارج می شود. این عارضه می تواند با درد و ناراحتی بسیاری همراه باشد. به نظر شما چه روش هایی برای درمان این مشکل وجود دارند؟ در ادامه پاسخ این سوال را نیز برایتان بیان خواهیم کرد.

چه افرادی دچار دررفتگی مکرر شانه می شوند؟

این عارضه می تواند بیشتر برای افراد زیر اتفاق بیفتد:

1. افرادی که یکبار دچار دررفتگی شدید شانه شده اند.
2. افرادی که ورزش ها و فعالیت های سنگین و مکرری انجام می دهند.
3. ورزشکارانی که زیر 20 سال سن دارند و فعالیت های ورزشی سنگینی انجام می دهند.
4. افرادی که به بیماری اختلالات کلاژن مبتلا هستند.

تشخیص دررفتگی مکرر شانه

به طور معمول افرادی که دچار این عارضه می شوند، به سرعت درد را احساس می کنند. این نشانه مهم سبب می شود تا پزشک بتواند سریع مشکل را مورد بررسی قرار دهد. با این وجود لازم است تا در ابتدا سوالاتی از بیمار در رابطه با سوابق پزشکی پرسیده شود و در ادامه معاینات فیزیکی انجام می گردند.
به منظور ارزیابی دقیق تر، پزشک از تصویر برداری هایی مانند رادیولوژی، ام آر آی و یا سی تی اسکن استفاده می کند:

1. عکس برداری ساده و یا اشعه ایکس

   از این روش تنها برای بیمارانی که در رفتگی آشکار دارند، استفاده می شود.

2. MRI

   ام آر آی می تواند ضایعه بنکارت را به طور دقیق نشان دهد. این روش برای افرادی که دارای نرمی مفصل، آرتروگرافی و مفصل گشاد هستند، مناسب است.

3. سی تی اسکن

   با کمک این روش ضایعات استخوانی درون حفره مفصل به خوبی نشان داده می شوند و پزشک به کمک مقدار این ضایعه می تواند به راحتی روش درمانی مناسب را انتخاب کند.

علائم در رفتگی شانه

یک شانه در رفته می تواند نشانه های زیر را برای شما به همراه داشته باشد:

1. درد بسیار زیاد (مهترین نشانه این عارضه)
2. احساس بیرون زدگی شانه
3. حس کردن حالت سستی در شانه
4. تورم و کبودی
5. ضعف و ناتوانی در حرکت مفصل شانه
6. احساس سوزن سوزن شدن در نواحی گردن

انواع در رفتگی مکرر شانه

در رفتگی مکرر شانه می تواند در انواع زیر وجود داشته باشند:

1. قدامی

   در این نوع در رفتگی جا به جایی سر استخوان بازو از مفصل شانه به طرف قفسه سینه می باشد. حدود 9 درصد در رفتگی ها از نوع قدامی می باشد.

2. خلفی

   در این نوع در رفتگی، سر استخوان بازو به سمت عقب رفته و در موارد بسیار کمی با در رفتگی خلفی رو به رو هستیم.

3. تحتانی

   این نوع بسیار نادر است و جا به جایی استخوان بازو در آن به طرف پایین می باشد. این در رفتگی می تواند به دلیل انواع خاصی از تروما ایجاد گردد.

4. چند جهتی

   در موارد بسیار کمی نیز ممکن است تا مفصل های بیمار تا حد زیادی دچار شلی بوده باشند. به این حالت ناپایداری چند جهتی نیز گفته می شود.

درمان در رفتگی مکرر شانه 

به دلیل آنکه در رفتگی مکرر شانه بار ها و بار ها بیمار را درگیر می کند، معمولا یک برنامه درمانی منظم لازم است تا علاوه بر برگرداندن استخوان های شانه در جایگاه خود، از بروز این اتفاق در دفعات بعدی جلوگیری شود. در ادامه شما را به طور کامل با روش های درمانی دررفتگی مکرر شانه آشنا می کنیم:

1. درمان های اولیه

   

   در ابتدا پزشک سعی می کند تا با روش های غیر جراحی درد را کاهش دهد و برای این کار می تواند از راهکار های زیر استفاده داشته باشد:

   • اصلاح فعالیت

     اگر پزشک تشخیص دهد که فعالیت های مکرر شما منجر به بروز این اتفاق شده است، در ابتدا به تغییر و اصلاح برخی از فعالیت های شما می پردازد. شاید این شیوه برای برخی از ورزشکاران چالش برانگیز باشد، زیرا آن ها باید بعضی از ورزش های خود تا مدت زمانی کنار بگذارند و تکنیک های جدیدی را برای آن بیاموزند.

   • دارو درمانی

     در صورتی که بیمار درد غیر قابل تحملی در قسمت شانه خود داشته باشد، دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی به خوبی به کاهش درد کمک می کنند.

   • استفاده از اسپلینت

     بند دور گردن و یا استفاده از اسپلینت به مدت چند روز و یا تا 3 هفته می تواند به کاهش درد و جا اندازی آن کمک کند.

2. جا اندازی بسته

   

   در این روش پزشک با انجام فعالیت های مناسب به برگرداندن مفصل به جایگاه خود می پردازد. قبل از این کار با در نظر گرفتن میزان درد و تورم ممکن است تا بی حسی و یا داروی مسکن برایتان تجویز شود.

3. فیزیوتراپی

   

   فیزیوتراپی با استفاده از روش ها و تکنیک های خاص خود تا میزان زیادی می تواند به درمان ناحیه آسیب دیده کمک کند. با توجه به اینکه چه روش و یا روش هایی برای بیمار انتخاب می شود، طول  درمان متغیر است. در ادامه شما را با روش های رایج آن آشنا می کنیم:

   • درای نیدلینگ

     در این روش با کمک وارد کردن سوزن خشک در نواحی حساس بدن، درد و تورم شانه کاهش چیدا می کند.

   • کایروپراکتیک

     در این روش با استفاده از تکنیک های دستی و با ماساژ دست فیزیوتراپیست به طور دوار، درد و تورم شانه آسیب دیده کاهش می یابد.

   • الکتروتراپی

     در این روش با اعمال جریان الکتریکی، بافت های آسیب دیده ترمیم می شوند.

   • سرمادرمانی

     در سرمادرمانی، فیزیوتراپیست با روش های متفاوت درد و تورم شانه را کاهش می دهد.

4. عمل جراحی در رفتگی شانه

   اگر هیچ کدام از روش های غیرجراحی نتوانستند به درمان قسمت آسیب دیده شانه کمکی کنند، پزشک جراحی را پیشنهاد می کند. به طور کلی دو روش جراحی برای شانه در رفته مورد استفاده قرار می گیرند که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم:

   1. آرتروسکوپی شانه

      جراحی آرتروسکوپی شانه یک روش کم تهاجمی است که جراح به کمک دستگاهی به نام آرتروسکوپ می تواند روی مانیتور دید کاملی از بافت های شانه داشته باشد. برش های بسیار ریزی روی شانه زده شده و با کمک ابزار های کوچک، جراح به درمان قسمت آسیب دیده می پردازد.

   2. جراحی باز

      در این روش جراحی، برشی در قسمت شانه زده شده و جراح به طور مستقیم به ترمیم و درمان دررفتگی مکرر شانه می پردازد. این جراحی که نسبت به روش قبلی کمی تهاجمی تر است، می تواند دوره نقاهت طولانی تری داشته باشد.

تمرینات ورزشی بعد از در رفتگی شانه

بعد از مدت زمانی لازم است تا تمریناتی برای تقویت شانه خود انجام دهید. در ادامه برخی از آن ها را برای شما بیان می کنیم:

1. نزدیک کردن استخوان های کتف به یکدیگر

   برای این تمرین بایستید و دستانتان را در دو سمت بدن خود قرار دهید. در ادامه با انقباض عضلات کتف خود، دو استخوان کتف خود را به هم نزدیک کرده و حدود 6 ثانیه نگه دارید. توجه کنید که در این زمان نباید شانه هایتان بالا برود. (تکرار 8 الی 12 بار)

2. شنا ایستاده رو به دیوار

   برای انجام این تمرین رو به دیوار ایستاده و پا های خود را حدود 30 تا 60 سانتیمتر از دیوار فاصله دهید. در صورتی که این فاصله موجب درد شد، پاهایتان را کمی به دیوار نزدیک تر کنید. در ادامه دستانتان را که کمی از عرض شانه بیشتر باز کرده اید، روی دیوار بگذارید. به آرامی به سمت جلو خم شوید و به کمک فشار خود را به حال قبلی برگردانید. (تکرار 8 تا 12 بار)

3. تقویت عضلات روتاتورکاف داخلی

   برای این کار شما باید یک کش ورزشی داشته باشید و یک سر آن را به دستگیره در ببندید. بایستید و آرنج خود را خم کرده و یک حوله بین آن قرار دهید. سمت دیگر کش در دست شما بوده و ساعد خود را به گونه ای بچرخانید که دستتان به شکمتان برسد. (تکرار 8 تا 10 بار)

4. کشش ایزومتریک

   برای این کار پشت به طرف دیوار ایستاده به طوری که آرنج دستی که دچار آسیب دیدگی می باشد، مماس با دیوار قرار بگیرد. پشت آرنجتان را حدود 5 ثانیه به دیوار فشار داده و بعد کمی استراحت کنید. (تکرار 2 مرتبه 15 بار)

علل در رفتگی مکرر شانه

دلایل مختلفی می توانند منجر به بی ثبات شدن شانه و در رفتگی های مکرر آن شوند:

1. فشار مکرر

   در این شرایط فرد دارای رباط های سستی در شانه خود می باشد. این سست بودن می تواند به طور طبیعی و یا به دلیل مکرر بودن حرکت آن باشد. معمولا این اتفاق در ورزش هایی مانند تنیس، شنا و والیبال رخ می دهد.

2. اولین آسیب وارد شده به شانه

   در صورتی که شانه از حفره خود خارج شود، علاوه بر استخوان های حفره، رباط های اطراف آن و همچنین غضروف اطراف آن می تواند پاره شده و آسیب ببینند. این آسیب به نام ضایعه بنکارت (Bankart Iesion) شناخته شده و دلیلی بر بروز در رفتگی مکرر شانه می باشد.
   جالب است بدانید که هر چه سن بیمار در این در رفتگی پایین تر باشد، احتمال در رفتگی مکرر شانه افزایش پیدا می کند.

3. عدم استفاده بیمار از گردن آویز در عارضه قبلی

   اگر بیمار بعد از اینکه دررفتگی قبلی او درمان شد، به درستی و به مدت تعیین شده توسط پزشک از بریس مخصوص و یا گردن آویز خود استفاده نکند، احتمال اینکه شانه مجدد دچار دررفتگی شود، افزایش پیدا می کند.

4. جا اندازی نامناسب در دررفتگی قبلی

   در صورتی که فرد به این عارضه مبتلا شده باشد و افرادی غیرمجرب مانند مربی ورزشی و یا فرد دیگری این جااندازی را انجام داده باشند، به دلیل اینکه این کار به درستی صورت نگرفته است، احتمال دررفتگی مکرر شانه بیشتر خواهد بود.

5. بی ثبات بودن چند جهته

   بی ثبات بودن چند جهته، یکی از دلایل نادر برای بروز این اتفاق می باشد. در این شرایط آسیب و یا هیچ ضربه ای برای بیمار رخ نمی دهد و یا بیمار هیچ رباط سستی ندارد، اما احتمال جابه جا شدن شانه در چندین جهت وجود دارد.

عوارض همراه با در رفتگی مکرر شانه

در اکثر مواردی که بیمار دچار این مشکل می شود، بدون هیج عارضه ای درمان صورت می گیرد. اما گاهی اوقات این احتمال وجود دارد که عوارض شدیدتری ایجاد شوند:

1. آسیب رسیدن به اعصاب اطراف مفصل شانه

   با توجه به میزان و شدن آسیب، ممکن است تا عصب آگزیلری به طور موقت و با به طور دائم آسیب ببیند. در این صورت بخش خارجی شانه با کاهش حس مواجه می شود.

2. شکسته شدن توبرینه بزرگ در استخوان بازو

   این احتمال وجود دارد که به دلیل در رفتگی شانه، در بخش هایی از گردن یا سر استخوان بازو با شکستگی هایی رو به رو باشیم. در بیشتر موارد جا اندازی می تواند این مشکل را درمان کند.

3. آسیب رسیدن به شریان اطراف مفصل شانه

   معمولا این نوع آسیب برای افراد در سنین بالا رخ می دهد که سر استخوان بازو موجب آسیب به شریان های اطراف مفصل شانه می گردد.

سوالات متداول

1. جراحی باز برای درمان دررفتگی شانه بهتر است و یا آرتروسکوپی؟

   هر کدام از این روش ها دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و به همین دلیل به طور قطع نمی توان یکی از این دو را برتر بر دیگری دانست. با این حال بعد از جراحی آرتروسکوپی، بیمار درد کمتری را تجربه خواهد کرد و دوره نقاهت خود را سریع تر سپری می کند. با وجود اینکه در این روش محدودیتی حرکتی برای بیمار کمتر خواهد بود، اما شاید فوق تخصص جراحی دست تشخیص دهد که این محدودیت برای او لازم است و این کار را انجام دهد. در صورت کم بودن تعداد دفعات در رفتگی و کوچک بودن ضایعات استخوانی، گزینه آرتروسکوپی بهتر است در غیر این صورت جراحی باز ارجحیت دارد.

2. کدام تغییرات در مفصل شانه، می توانند موجب دررفتگی مکرر آن گردند؟

   تغییرات زیر در مفصل شانه می توانند در بروز این عارضه تاثیر گذار باشند:
   • شکستگی فرورفته در بخش پشتی سر استخوان بازو (ضایعه هیل ساکس)
   • جدا شدن لابروم از اطراف حفره گلنوئید (ضایعه بنکارت)
   • لبه استخوان اطراف گلونوئید گرد می شود.
   • کپسول مفصل و تاندون های آن کشیده می شوند.

3. انواع جراحی دررفتگی مکرر شانه چه درصد موفقیتی دارند؟

   میزان موفقیت عمل جراحی با توجه به شرایط بیمار، نوع درمان، میزان مشکل و ضایعات موجود در مفصل و ... متفاوت بوده، اما به طور کلی می توان این درصد را بین 90 الی 97 در صد در نظر گرفت. توجه داشته باشید که درمان در اسرع وقت می تواند تعداد در رفتگی های بعدی را بسیار کاهش دهد.

4. قبل از درمان باید چه اقدام مهمی در نظر گرفته شود؟

   اگر حس کردید که دچار دررفتگی شانه شدید، حتما برای جا اندازی آن به بیمارستان مراجعه نمایید و دست خود را حرکت ندهید.