بورسیت چیست؟ | انواع، علائم و تشخیص + 5 روش درمان و پیشگیری

آیا این مقاله می تواند برای شما مفید باشد؟

در نواحی زانو، شانه، لگن و یا آرنج خود دچار درد هستید، اما نمی دانید که دلیل آن چیست؟ آیا به بیماری آرتروز شک دارید؟ آیا می دانید که بیماری آرتروز علائم بسیار مشابهی با بیماری به نام بورسیت دارد؟ این بیماری در چه افرادی و به چه دلایلی ایجاد می شود؟
انواع آن کدام اند؟ روش های درمانی آن چگونه می باشند؟
آیا می توان از بروز این عارضه جلوگیری کرد؟ در این مقاله با ما باشید تا پاسخ این سوالات را مطالعه کنید.

آشنایی با بورس در بدن

در بدن همه ی ما زمان حرکت مفاصل، بافت هایی از جمله تاندون ها، رباط ها، عضلات و پوست در حال حرکت می باشند. بورس ها کیسه های کوچکی هستند که دورن آن ها مایع قرار دارد. جایگاه آن ها در اطراف استخوان ها بوده و همانند یک بالشتک موجب تسهیل در حرکت آن ها می شوند. تعداد آن ها در بدن بیش از 140 بوده و هر کدام از بورس ها بین استخوان و یک بافتی نرم قرار گرفته اند. هر بورس غشایی دارد که سینویال نامیده می شود و به شکل لایه ای نازک می باشد. از جمله جاهایی که بورس وجود دارد، مفاصل شانه، آرنج، لگن و زانو هستند.

بورسیت چیست؟

بورسیت یک عارضه ای دردناک است که به دلیل التهاب و تحریک شدن مایع درون بورس رخ می دهد. در این وضعیت دردناک با افزایش یافتن خونرسانی به قسمت مبتلا شده، تورم و درد به وجود می آیند. در ادامه شما را با علل بروز این عارضه آشنا خواهیم کرد.

چه افرادی در معرض ابتلا به بورسیت هستند؟

افراد زیر می توانند کاندیدای ابتلا به بورسیت باشند:

1. افراد مسن بیش از دیگران در معرض مبتلا شدن به این بیماری قرار دارند.
2. افرادی با شغل هایی خاص که حرکات تکراری و طولانی مدتی را انجام می دهند. از جمله باغبان ها، خدمتکاران، نقاشان، نوازندگان موسیقی و ...
3. افرادی که دارای برخی از بیماری های زمینه ای مانند دیابت، روماتیسم مفصلی، نقرس و ... می باشند.
4. افرادی که اضافه وزن دارند بیشتر در معرض دریافت بورسیت لگن و زانو هستند.

علائم بورسیت

این بیماری می تواند با نشانه های زیر همراه باشد:

1. درد شدید (خصوصا در مواقعی که ناحیه آسیب دیده لمس می شود.)
2. قرمزی
3. تورم و التهاب
4. خشک شدن مفصل
5. سخت راه رفتن (در بورسیت لگن و زانو)
6. سخت تکان دادن عضو درگیر شده با بیماری

تشخیص بورسیت

روش های تشخیص این بیماری عبارتند از:

1. آزمایشات

   پزشک درخواست آزمایشاتی از جمله تست شمارش کامل، تست قند ناشتا و بررسی کردن CBC، تست روماتولوژیک، تست بررسی غده تیروئید، بررسی سطح اسید اوریک و دیگر مواردی که در هر شخص به طور اختصاصی مورد نیاز است را می دهد.
   اگر علائمی از عفونت بورس وجود داشته باشد، پزشک با کمک یک سرنگ بخشی از مایع درون بورس را به آزمایشگاه میکروب شناسی ارسال می کند و بر اساس جواب آن به تجویز درمان های آنتی بیوتیک می پردازد.

2. تصویر برداری ها

   در صورت نیاز از تصویر برداری هایی مانند رادیوگرافی، MRI و یا سونوگرافی برای تشخیص عارضه استفاده می شود.

انواع بورسیت

بورسیت می تواند عضو های متفاوتی را درگیر کند که در ادامه شما را با انواع این بیماری آشنا می کنیم:

1. بورسیت آرنج (اولکرانون)

   نوک تیز آرنج به نام اوله کرانون بوده که بورسیت آرنج در این ناحیه رخ می دهد و در واقع محدوده حرکتی آرنج را کاهش می دهد. در این شرایط آرنج شما دچار قرمزی، درد، تورم، گرمی و شاید ترشح چرک می گردد.

2. بورسیت شانه (ساب آکرومیال)

   این نوع بورسیت که در ناحیه شانه رخ می دهد، موجب درد و ناراحتی در زمان خوابیدن روی شانه، زمان باز کردن در و بالا بردن دست بالای سر می شود. افرادی که دارای شغل هایی مانند نجاری، باغبانی، موسیقی و یا ورزشکار هستند، بیشتر در معرض ابتلا به بورسیت شانه می باشند.

3. بورسیت مفصل ران (تروکانتر)

   در مفصل ران دو نوع بورس وجود دارد. یکی از آن ها به نام تروکانتر بزرگ بخش استخوانی را پوشش داده و دیگری به نام بورس ایلیوپسواس درون مفصل ران قرار گرفته است. در این نوع بورسیت تروکانتر بزرگ که در نوک مفصل قرار گرفته است دچار درد شده و این درد به مرور تمام نواحی ران را تا حدی درگیر می کند که شب ها در زمان خواب و یا بعد از بلند شدن از روی صندلی شدیدتر می باشد.

4. بورسیت باسن

   این نوع بورسیت که به نام ایسکیال نیز می باشد، بیماری نادری است که درد در ناحیه باسن را به دنبال دارد. نشستن های طولانی مدت می تواند دلیلی بر پیدایش آن باشد.

5. بورسیت زانو (پرپتلار)

   زانو زدن های طولانی مدت و انجام ورزش هایی خاص مانند فوتبال، والیبال و یا کشتی با ایجاد التهاب در اطراف زانو منجر به بروز بورسیت زانو می شوند. دیگر عوامل شایع بروز این بیماری، آرتروز زانو و چاقی می باشند.

6. بورسیت تاندون آشیل

   این نوع بورسیت معمولا در افراد ورزشکار رایج است که به دلیل استفاده بیش از حد از تاندون آشیل به وجود آمده است. راه رفتن های طولانی مدت، دویدن و یا شروع ورزش ناگهانی کودکان نیز می توانند از دلایل دیگر بروز این بیماری باشند.

روش های درمان بورسیت

علائم بورسیت به مرور عملکرد زندگی روزمره را با مشکل رو به رو می کنند. به همین دلیل لازم است تا اقدامات درمانی انجام شوند. در ادامه به بررسی تمام روش هایی که برای درمان این عارضه مورد استفاده قرار می گیرند، می پردازیم:

1. درمان های اولیه

   این درمان ها در ابتدا به منظور کاهش درد و تورم انجام می شوند تا روند درمانی با کیفیت بهتری آغاز گردد. احتمال بهبودی در این روش ها نیز وجود دارد، اما اگر بعد از 7 روز همچنان با علائم بیماری رو به رو بودید به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. درمان های اولیه عبارتند از:

   • استراحت

     باید حرکات و فعالیت های سنگین را کنار گذاشته و استراحت داشته باشید. به عنوان مثال اگر با بورسیت شانه رو به رو می باشید، باید تا مدتی از بلند کردن اجسام با آن دست پرهیز کنید. بهتر است تا با تجویز پزشک از بازو بند برای این کار استفاده کنید. بالا نگه داشتن مفصل تا حد زیادی می تواند تورم را کاهش دهد.

   • کمپرس سرد

     در روز های ابتدایی که دچار درد و التهاب می باشید، کمپرس یخ اثر بسیار مطلوبی خواهد داشت. برای استفاده از آن این کار را به مدت 20 دقیقه در روز انجام دهید. توجه کنید که یخ را به طور مستقیم روی سطح پوستتان نگذارید.

   • دارو ها

     دارو های غیراستروئیدی ضد التهابی همانند ناپروکسن و یا ایبوپروفن می توانند تورم و درد در ناحیه درگیر را کمتر کنند.

2. تزریق درمانی

   تزریق کورتیکوستروئید، اوزون تراپی و PRP با در نظر گرفتن ناحیه آسیب دیده می توانند تا حدود چند ماه درد و تورم را به میزان قابل توجهی کاهش دهند.

3. فیزیوتراپی

   روش های فیزیوتراپی می توانند با درگیر کردن عضلات آسیب دیده و مبتلا شده به بورسیت به کاهش درد و تورم کمک کنند و احتمال پیشرفت و عود کردن آن را بسیار کمتر نمایند.

4. تخلیه مایع از بورس یا آسیپراسیون

   از این روش برای درمان بورسیت عفونی استفاده می شود که در آن پزشک به کمک سوزن به تخلیه مایع درون بورس می پردازد.

5. جراحی

   با وجود اینکه درمان جراحی برای بورسیت نادر است، اما گاهی اوقات لازم است تا برای برداشتن بورس ملتهب از جراجی کمک گرفته شود.

علل ایجاد بورسیت

اکثر اوقات این عارضه به دلیل انجام حرکات تکراری بیش از حد رخ می دهد، مانند زمانی که بیش از حد روی آرنج و زانوی خود تکیه داده اید. سایر موارد می تواند شیوع کمتری داشته باشند. با این حال علل ایجاد این بیماری عبارتند از:

1. انجام فعالیت های مکرر و طولانی مدت

   فشار بیش از حد و یا اصطکاک روی بورس می تواند منجر به تحریک شدن و تورم آن گردد که این شایع ترین دلیل بروز این عارضه می باشد. به طور مثال اگر زانوی شما در زمان طولانی خم می باشد و یا بیش از حد روی آرنج خود تکیه می دهید، می توانید دچار بورسیت شوید.

2. آسیب دیدگی در طی فعالیت های ورزشی و یا حادثه

   اگر ضربه ای به پشت آرنج و یا روی زانوی شما وارد شود، ممکن است تا بورس دچار خونریزی شده و با تولید مایعات بیش از اندازه تورم به وجود بیاید.

3. عفونت

   بورسیتی که به دلیل عفونت رخ داده باشد، چندان شایع نیست. عفونت ناشی از بورسیت می تواند به دلایلی مانند سوراخ شدن و یا شکستگی استخوان، خراش روی پوست و یا نیش حشرات رخ داده باشد. به ندرت پیش می آید که باکتری های موجود در خون موجب عفونت بورس گردند.

4. ته نشینی ذخایر کلسیم در بافت های نرم

   این مورد موجب پیدایش بورسیت مزمن می شوند و به دنبال آن حرکت در ناحیه درگیر شده به طور دائم از بین خواهد رفت.

5. دیگر علل بورسیت

   موارد دیگری که موجب این اتفاق می شوند:
   • بیماری های نقرس و روماتیسم
   • بیماری آرتریت روماتوئید
   • بیماری لوپوس
   • وجود زائده های استخوانی غیرطبیعی

عوارض بورسیت

اصلی ترین عارضه ای که بورسیت به همراه دارد، عفونت می باشد. به دلیل اینکه بورس در زیر پوست قرار گرفته است، باکتری های پوستی می توانند در آلوده شدن آن نقش داشته باشند. افرادی که به بیماری های خاصی مانند دیابت مبتلا هستند، بیشتر در معرض ابتلا به بورسیت عفونی قرار دارند. همچنین احتمال بروز عفونت در تزریق درمانی نیز وجود دارد. عفونت باید در اسرع وقت درمان شده و مایع عفونی به طور کامل از قسمت درگیر شده با بیماری خارج شود.

در چه مواقعی باید سریعا به پزشک مراجعه شود؟

اگر بورسیت عفونی باشد، علاوه بر اینکه درد، تروم و قرمزی را در ناحیه مورد نظر ایجاد می کند، سبب بروز تب و بی حالی نیز در بیمار می گردد که در این صورت نیاز به اقدامات تشخیصی و درمانی فوری خواهد بود. به طور کلی اگر با موارد زیر رو به رو شدید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه داشته باشید:

• درد بسیار زیادی که موجب ناتوانی در مفصل شده است.
• ایجاد شدن ضایعات پوستی، تورم و قرمزی
• بروز تب و بی حالی

راهکار های پیشگیری از بورسیت

در همه ی موارد نمی توانیم از بروز این عارضه جلوگیری کنیم، اما اگر نکات زیر را رعایت کنید تا حد زیادی می توانید از بدتر شدن علائم آن جلوگیری نمایید:

• اگر برای طولانی مدت در یک وضعیت ثابت قرار می گیرید، از ابزار های کمکی استفاده داشته باشید. به طور مثال کوسن و یا بالشتک برای افرادی که در طولانی مدت می نشینند، بسیار مناسب است.
• از انجام دادن حرکات مکرر و طولانی مدت اجتناب کنید.
• مدل ایستادن و نشستن خود را اصلاح نمایید.
• اگر در زمان انجام فعالیتی احساس درد داشتید، آن را متوقف کنید.
• تمرین درمانی و انجام فعالیت های ورزشی را فراموش نکنید.
• قبل از انجام فعالیت های ورزشی در ابتدا بدن خود را گرم کنید.
• برای جلوگیری از فشار روی مفاصل خود وزنتان را کاهش دهید.
• اگر زانو و یا آرنج شما دچار بریدگی شد، محل را ضد عفونی و تمیز کنید.
• سعی کنید تا به طور صحیح اجسام را بلند کنید.

سوالات متداول

1. تشخیص و درمان بورسیت بر عهده کدام پزشک است؟

   پزشک عمومی می تواند به تشخیص ابتدایی بورسیت بپردازد. بعد از آن شما را به متخصص ارتوپدی ارجاع خواهد داد تا تشخیص نهایی و درمان های اولیه شروع شوند.

2. شباهت بورسیت و آرتروز در چیست؟

   این دو بیماری می توانند علائم و نشانه های مشابهی داشته باشند. درد و تورم، قرمزی، سفتی و گرفتگی مفصل و حساسیت به لمس از علائم هر دو عارضه هستند.

3. تفاوت بورسیت و آرتروز در چیست؟

   تفاوت کلیدی که این دو بیماری با هم دارند این است که محل دقیق التهاب در آن ها متفاوت است.

4. بعد از درمان بورسیت هر چند وقت یک بار باید به پزشک مراجعه کنم؟

   بعد از درمان بورسیت باید توصیه های پزشک خود را به درستی رعایت کنید. بهتر است تا بعد از یک هفته مجدد به پزشک مراجعه داشته باشید. در صورتی که به بورسیت عفونی دچار باشید، لازم است تا هر 3 و یا 4 روز یک بار این کار را انجام دهید.