انگشت شست اضافه مادرزادی یا Bifid thumb: | آیا درمان دارد؟+علائم

چکیده مطلب

شاید شما نیز شاهد به دنیا آمدن نوزادانی با انگشت اضافه شست در دست بوده اید و یا با بزرگسالانی که دو انگشت شست یه جای یک انگشت دارند، برخورد داشته اید. آیا می دانید علت ایجاد این عارضه چیست؟ آیا این عارضه قابل درمان است؟ تا چه سنی می توان آن را درمان کرد؟
در این مطلب قصد داریم تا اطلاعات کاملی را درباره این عارضه که Bifid thumb نام دارد، در اختیارتان قرار دهیم. با دکتر محمدعلی اخوت پور، فوق تخصص جراحی دست همراه باشید.

Bifid thumb چیست؟

Bifid thumb نوعی بیماری مادرزادی است که در آن بیمار به جای یک انگشت شست، دو انگشت شست در یک دست دارد. این انگشتان می توانند به صورت به هم چسبیده و یا جدا از هم باشند. سندرم Bifid thumb دردناک نیست و معمولا تنها در یک دست رخ می دهد. این بیماری در دسته بیماری های شایع مادرزادی قرار دارد که از هر 2500 نوزاد، یک نفر به آن دچار می شود و به طور معمول در پسران بیش از دختران مشاهده می شود.

علائم Bifid thumb

وجود انگشت اضافه شست به صورت دو انگشت شست در کنار هم و یا یک انگشتی که در انتها پهن شده است و دو ناخن دارد، قابل مشاهده می باشد.

تشخیص Bifid thumb

به طور کلی این عارضه پس از به دنیا آمدن نوزاد قابل مشاهده می باشد. اما انجام تصویر برداری های زیر در دوران جنینی و یا پس از به دنیا آمدن نوزاد، در تشخیص دقیق تر این عارضه نقش دارند:

1. سونوگرافی

   در برخی موارد وجود این عارضه در دستان جنین، در دوران بارداری مادر و با انجام سونوگرافی های قبل از تولد قابل مشاهده است.

2. اشعه ایکس

   همانطور که پیش تر نیز اشاره کردیم این عارضه پس از به دنیا آمدن نوزاد قابل مشاهده است و می بینیم که نوزاد به جای یک انگشت شست، دو انگشت دارد. استفاده از اشعه ایکس به مشاهده ساختار انگشتان و تصمیم گیری درمورد درمان کمک می کند.

روش های درمان Bifid thumb

درمان این سندرم با انجام عمل جراحی که طی آن انگشت اضافه خارج می شود، صورت می گیرد. بهترین سن برای انجام این جراحی زمانی است که کودک بین 1 تا 2 سال است. (معمولا سن 18 ماهگی توصیه می شود.) نباید این جراحی به بعد از سن 5 سالگی به تعویق بیفتد. در این جراحی تنها برداشتن انگشت اضافی کافی نیست، زیرا هر انگشت دارای بافت هایی است که باید به درستی در محل خود قرار بگیرند تا انگشت کارایی و عملکرد خود را از دست ندهد. در نتیجه پس از برداشتن انگشت شست اضافی، تمامی بافت های انگشت شست باقی مانده که می توانند شامل مفاصل، ناخن ها، تاندون ها، رباط ها و عصب ها باشند، باید به درستی بازسازی شوند.

بهبودی پس از جراحی برداشتن انگشت شست اضافی

پس از جراحی دست کودک، ممکن است نیاز باشد تا 1 ماه دست او گچ گرفته شود. معمولا پس از برداشتن گچ، مراجعه به فیزیوتراپی با هدف کمک به بهبود زخم و باقی نماندن جای آن و همچنین انجام تمرینات لازم برای تقویت و توانبخشی به انگشت شست و دست کودک که برای مدتی بی تحرک بوده است، پیشنهاد می شود. علاوه بر این، ممکن است تمریناتی به والدین آموزش داده شوند تا آن ها را به طور مرتب در منزل با کودک خود انجام دهند.

علل Bifid thumb

علت دقیق ایجاد این عارضه مشخص نیست. دست جنین در اوایل سه ماهه اول بارداری جوانه می زند و کم کم با ادامه رشد، شکاف هایی در آن ایجاد می شود که باعث جدا شدن انگشتان از یکدیگر و شکل گرفتن آن ها می شود و به طور کلی دست شروع به شکل گیری می کند. در ادامه به مواردی که ممکن است در به وجود آمدن این عارضه نقش داشته باشند، اشاره می کنیم:

1. اختلال در روند جدا شدن انگشتان

   Bifid thumb زمانی رخ می دهد که روند ایجاد شکاف ها و جدا شدن انگشت ها به درستی انجام نشود و یا کمی بیشتر از حد معمول ادامه پیدا کند.

2. ژنتیک

   ژنتیک ممکن است در ایحاد این عارضه نقش داشته باشد. در صورتی که یکی از والدین و یا اعضای خانواده به Bifid thumb دچار باشند، احتمال ابتلای فرزند آن ها نیز به این عارضه وجود خواهد داشت.

سوالات متداول

1. آیا پس از برداشتن انگشت اضافی شست، عملکرد دست به حالت طبیعی برمی گردد؟

   بله. گرچه ممکن است اندازه انگشت شست باقی مانده در مقایسه با سایر انگشتان کوچک تر باقی بماند، اما با انجام مراقبت های لازم، انگشت و دست عملکرد طبیعی خود را از دست نخواهند داد.

2. آیا داشتن انگشت شست اضافه دردناک است؟

   خیر. این عارضه بدون درد می باشد.