علائم و تشخیص شکستگی استخوان ترقوه، شانه و کتف | ورزشها و درمان

چکیده مطلب

شکستگی شانه می تواند هر یک از سه استخوان سر بازو، کتف و یا ترقوه را درگیر کند و عوارضی را به همراه داشته باشد. به نظر شما چگونه می توانیم بفهمیم دچار این شکستگی ها شده ایم؟ علت آن ها چیست؟ راه های تشخیص و درمان آن ها کدامند؟
در این مقاله به توضیح علل، علائم، روش های تشخیص و درمان این شکستگی ها پرداخته ایم. علاوه بر این تمریناتی را برای تقویت شانه پس از بهبود شکستگی ها آورده ایم. پس با ما همراه باشید.

شکستگی ترقوه، شانه و کتف

شانه مفصل پر تحرکی است که از تعدادی استخوان تشکیل شده است. این استخوان ها شامل استخوان ترقوه، کتف و سر استخوان بازو می باشند. هرکدام از این استخوان ها می توانند بر اثر عواملی دچار شکستگی شوند. شکستگی های ایجاد شده درصورت عدم درمان صحیح و به موقع، زندگی فرد و انجام فعالیت های او را مختل می کنند.

علائم شکستگی ترقوه، شانه و کتف

علائم زیر می توانند نشان دهنده وجود شکستگی در شانه باشند:

1. درد

   بارزترین نشانه آسیب دیدگی و یا شکستگی در این ناحیه احساس درد می باشد.

2. تورم و کبودی

   این اتفاق می تواند با درد، تورم و کبودی در ناحیه شانه همراه باشد.

3. تغییر شکل در شانه

   برخی شکستگی های شدید شانه با تغییر شکل و ایجاد برآمدگی های غیرطبیعی در ناحیه شانه همراه می باشند که ممکن است بر اثر شکستگی و خارج شدن استخوان ها از محل طبیعی خود رخ دهند.

4. احساس ساییدگی شانه

   یکی از نشانه های این عارضه احساس ساییده شدن شانه و یا شنیدن صدای تق تق به هنگام حرکت دادن بازو، می باشد.

5. محدودیت حرکتی

   ناتوانی در حرکت دادن شانه و یا محدود شدن دامنه حرکتی شانه بر اثر آسیب وارد شده از دیگر علائم شکستگی شانه می باشد.

تشخیص شکستگی ترقوه، شانه و کتف

تشخیص این عارضه با انجام اقدامات زیر صورت می گیرد:

1. معاینه فیزیکی

   در معاینه فیزیکی، متخصص ارتوپدی، شانه را از نظر وجود تورم و کبودی، تغییر شکل دادن و وجود برآمدگی و تو رفتگی در شانه، توانایی حرکت مفصل شانه و همچنین گرفتن نبض برای بررسی جریان خون، ارزیابی می نماید.

2. تصویربرداری

   برای اطمینان بیشتر و بررسی دقیق تر شکستگی و شدت آن، انجام برخی تصویر برداری ها تجویز می شود:

   • اشعه ایکس

     تصویر برداری با اشعه ایکس، تصاویر واضحی از استخوان ها و تغییرات بوجود آمده در آن ها را نشان می دهد.

   • سی تی اسکن

     از سی تی اسکن برای مشخص شدن تعداد شکستگی های موجود در استخوان و همچنین میزان جابجایی قطعات آن استفاده می شود.

اقدامات اولیه برای درمان شکستگی ترقوه

قبل از مراجعه به پزشک موارد زیر می تواند نقش موثری در درمان داشته باشند:

1. استراحت

   استراحت دادن به عضو آسیب دیده موجب می شود تا فشار کمتری بر آن وارد شده و وضعیت شکستگی بدتر نشود. علاوه بر این بافت ها فرصت مناسبی برای ترمیم و بهبود خود پیدا می کنند.

2. کمپرس یخ

   سرما می تواند باعث تسکین درد و التهاب شود، پس قرار دادن کمپرس یخ بر روی شانه، کتف و یا ترقوه آسیب دیده، موجب کاهش درد و التهاب در آن ناحیه می شود. برای پیشگیری از سوختگی پوست توسط یخ، کمپرس یخ را درون حوله بپیچانید و سپس آن را به مدت 10 تا 20 دقیقه، در فواصل زمانی دو ساعته، بر روی موضع آسیب دیده قرار دهید.

3. دارو درمانی

   داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)مانند ایبوپروفن و همچنین دارو های ضد درد مانند استامینوفن، می توانند در بهبود درد و التهاب ناشی از شکستگی، موثر باشند. در مصرف این دارو ها طبق دوز مشخص شده بر روی برچسب دستورالعمل ها و یا توسط پزشک معالج، دقت نمایید، زیرا استفاده بیش از حد مجاز می تواند شامل عوارضی باشد.

درمان شکستگی ترقوه، شانه و کتف

درمان شکستگی استخوان های شانه با توجه به محل و شدت آن، با استفاده از موارد زیر صورت می گیرد:

1. آتل بندی

   با توجه به محل و شدت شکستگی، ممکن است نیاز باشد که شانه آتل بندی شود و یا با استفاده از بانداژ حرکت آن تا زمانی که بهبودی حاصل گردد، محدود و یا ثابت شود.

2. جراحی

   درمان اکثر شکستگی های ترقوه، شانه و کتف، نیاز به جراحی ندارد و با استفاده از روش های غیر جراحی قابل درمان خواهند بود. اما در صورتی که هیچکدام از روش های درمانی غیر جراحی جواب ندهد و یا میزان شکستگی به قدری زیاد باشد که دو طرف استخوان در محل شکستگی، از موقعیت طبیعی خود خارج شده باشند، نیاز است تا با استفاده از پیچ و صفحات فلزی در جای خود ثابت شوند که این کار مستلزم انجام عمل جراحی می باشد.

فیزیوتراپی شکستگی ترقوه، شانه و کتف

درمان شکستگی استخوان ها، چه به روش جراحی انجام شود و یا چه به روش غیر جراحی صورت گیرد، نیاز به یک دوره توانبخشی خواهد داشت. فیزیوتراپی بخشی از درمان می باشد که به طور معمول پس از بهبود شکستگی استخوان ها، توسط متخصص ارتوپدی به آن ارجاع داده می شوید. فیزیوتراپیست با توجه به نیاز بیمار، ممکن است هرکدام از روش های زیر را برای کمک به بازگشت عملکرد شانه و همچنین بهبود سایر علائم مانند درد و تورم، به کار گیرد:

1. شاک ویو تراپی

   شاک ویو تراپی در درمان بیماری های اسکلتی عضلانی کاربرد دارد. در این روش با اعمال امواج مکانیکی به موضع آسیب دیده، به تحریک استخوان ها به سلول سازی کمک می کنند تا استخوان بتواند با سرعت بیشتری خود را ترمیم کند. علاوه بر این، میزان کلاژن سازی در سلول ها افزایش می یابد، این پروتئین یکی از ساختار های استخوان است که در ترمیم آن نقش بسیار مهمی دارد.

2. درای نیدلینگ

   از دیگر روش های مدرن در فیزیوتراپی می توان به درای نیدلینگ یا سوزن خشک اشاره کرد. در این روش سوزن های باریک از جنس استیل را وارد پوست محل آسیب دیده می کنند و با توجه به تشخیص فیزیوتراپیست این سوزن ها برای مدتی در آن ناحیه می مانند. از مزایای این روش درمانی می توان افزایش گردش خون در آن ناحیه، بهبود درد والتهاب و افزایش انعطاف پذیری و همچنین افزایش دامنه حرکتی را نام برد.

3. اولتراسوند تراپی

   اولتراسوند تراپی از روش های درمانی و غیرتهاجمی در فیزیوتراپی می باشد که در آن امواج صوتی به بافت آسیب دیده اعمال می شوند، بر اثر لرزش های این امواج گرمای عمقی در بافت ها ایجاد می شود که موجب افزایش جریان خون موضعی و افزایش اکسیژن رسانی به بافت آسیب دیده می شوند. از مزایای استفاده از این روش می توان به تسکین و بهبود درد بر اثر تحریک آزاد سازی هورمون طبیعی ضد درد اندورفین در بدن، تسریع ترمیم و بازسازی بافت های آسیب دیده، کاهش التهاب و تورم و همچنین بهبود توانایی حرکتی عضلات، اشاره نمود.

4. ماساژ درمانی

   ماساژ درمانی شامل اعمال فشار دست به بافت های نرم ناحیه تحت درمان می باشد که توسط فیزیوتراپیستی که برای انجام این کار آموزش دیده است، صورت می گیرد. این روش درمانی با افزایش گردش خون در بافت آسیب دیده موجب تسریع بهبود بافت و همچنین کاهش درد و التهاب می شود.

5. لیزر درمانی

   در این روش نور با طول موج های متفاوتی را با توجه به نیاز بیمار، به بافت بدن اعمال می کنند. نور لیزر باعث بهبود عملکرد طبیعی سلول ها و کمک به تسریع فرایند بهبودی بافت آسیب دیده می شود.

6. تمرین درمانی

   شکستگی های شانه، ترقوه و کتف برای بهبودی نیاز به ثابت ماندن دارند. این بی تحرکی باعث می شود تا دامنه حرکتی مفصل شانه کاهش یابد و علاوه بر آن عضلات آن ناحیه ضعیف شوند. فیزیوتراپیست برای توانبخشی، برطرف کردن این عوارض و کمک به بازگشت بیمار به فعالیت های خود، تمرینات ورزشی را به او آموزش می دهد تا هرچه سریع تر بهبودی کامل حاصل شود.

تمرینات ورزشی برای توانبخشی شکستگی شانه

انجام تمرینات ورزشی باید با اجازه پزشک معالج و تحت نظر فیزیوتراپیست انجام شوند. دقت کنید اگر هنگام انجام این تمرینات دچار درد شدید، از ادامه حرکت خودداری نمایید.

1. حرکت پاندولی دست در حالت دراز کشیده

   • بر روی یک میز، رو به زمین دراز بکشید به طوری که دستتان رو به پایین آویزان بماند.
   • دست خود را به صورت رفت و برگشتی به سمت جلو و عقب حرکت دهید.
   • انجام این حرکت به مدت 5 دقیقه

2. نزدیک کردن استخوان های کتف به یکدیگر

   • بایستید و پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کنید.
   • در حالتی که دستانتان را کنار بدنتان نگه داشته اید، شانه های خود را به سمت عقب کشش دهید تا استخوان های کتف تا حد ممکن به یکدیگر نزدیک شوند.
   • در صورتی که احساس درد داشتید، حرکت را ادامه ندهید.

3. باز و جمع کردن مفصل شانه

   • بر روی زمین دراز بکشید و زانوهای خود را جمع کنید به طوری که کف پاهایتان بر روی زمین قرار بگیرند.
   • دو سر یک تکه چوب را در دست بگیرید.
   • دستان خود را به سمت بالای سر، بالا بیاورید و سپس بر روی پاهایتان برگردانید.

4. کشش دادن به قفسه سینه

   • روی زمین دراز کشیده و بازوها و آرنج های خود را در حالت 90 درجه نسبت به بدن قرار دهید.
   • سپس دست هایتان را به سمت بالای سر بکشید و دوباره به حالت قبل برگردانید.

علل شکستگی ترقوه، شانه و کتف

از علل ایجاد این شکستگی ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. افتادن بر روی دست کشیده شده

   افتادن در حالتی که فرد سعی می کند تا از دست کشیده شده خود برای جلوگیری از سقوط استفاده نماید، باعث می شود که فشار زیادی به شانه و استخوان های تشکیل دهنده آن وارد شود. در این حالت احتمال شکستگی وجود خواهد داشت.

2. افتادن بر روی شانه

   زمین خوردن در حالتی که فرد به طور مستقیم بر روی شانه بیفتد، می تواند باعث آسیب و یا ایجاد شکستگی در شانه شود.

3. تصادف

   تصادف و وارد آمدن ضربه شدید به هرکدام از استخوان های شانه، یکی دیگر از علل شکستگی شانه می باشد.

4. کشیدگی شانه

   کشیدن بیش از حد بازو که باعث ایجاد کشیدگی با فشار زیاد در شانه می شود نیز می تواند موجب ایجاد شکستگی در این ناحیه گردد.

سوالات متداول

1. بهبود شکستگی کتف چقدر طول می کشد؟

   با توجه به میزان و شدت شکستگی، بهبود آن حدود 6 هفته زمان می برد، اما بازیابی کامل دامنه حرکتی از 6 ماه تا 1 سال طول می کشد.

2. بهبود شکستگی استخوان ترقوه چقدر طول می کشد؟

   با توجه به میزان و شدت شکستگی، بهبود آن حدود 6 تا 8 هفته طول می کشد.

3. در صورتی که ترقوه به درستی بهبود نیابد، چه اتفاقی می افتد؟

   تا زمان بهبود کامل شکستگی بیمار باید به طور مرتب به متخصص ارتوپدی خود مراجعه نماید. در صورت عدم ترمیم صحیح استخوان ترقوه، تاثیر نامطلوبی بر عملکرد شانه خواهد داشت.