آیا این مطلب برای شما مفید است؟
بهبود شکستگی استخوان دست با انجام اقدامات درمانی مختلفی از جمله گچ گرفتن، بستن آتل، فیزیوتراپی و در صورت نیاز جراحی حاصل میشود. اما آیا این اقدامات برای رسیدن به بهبودی کامل و یا تسریع بهبودی کافی هستند؟
گرچه این اقدامات درمانی نقش بسیار مهمی در بهبود شکستگی دست دارند، اما نمیتوان نقش تغذیه را در کمک به التیام شکستگی و بالا بردن سرعت روند درمان انکار کرد. به نظر شما تغذیه چه نقشی در روند درمان این آسیب دارد؟
برای درمان شکستگی دست چه بخوریم؟
بهترین غذا برای جوش خوردن استخوان چیست؟
هنگام شکستگی دست، مصرف کدام مواد مغذی را باید محدود کرد؟
در این مطلب قصد داریم که به پاسخ کامل این سوالات و ارائه اطلاعات لازم در این زمینه بپردازیم. پس با دکتر محمدعلی اخوت پور، فوق تخصص جراحی دست همراه باشید.
نقش تغذیه در بهبود شکستگی دست
یکی از عوامل مهم و تاثیر گذار در بهبود شکستگی استخوان دست، داشتن تغذیه مناسب میباشد. تغذیه و عادات غذایی نه تنها در استحکام و سلامت استخوان بلکه در سریع و یا کند شدن سرعت التیام آن نیز نقش بسیار مهمی دارد.
استخوان برای بازسازی و التیام خود پس از شکستگی نیاز به دریافت مواد مغذی دارد که فرد با داشتن رژیم غذایی سالم و مناسب میتواند آنها را در اختیار بدن خود قرار دهد. گرچه بیمار میتواند این مواد را از طریق مصرف مکملها به دست آورد، اما بهتر است که آنها را با خوردن مواد غذایی که حاوی مواد مغذی مورد نیاز است، دریافت کند.
غذاهای مفید برای ترمیم شکستگی استخوان دست
مواد مغذی که نیاز است برای کمک به ترمیم و یا افزایش سرعت التیام استخوان شکسته دست مصرف شوند، شامل موارد زیر میباشند:
-
کلسیم
یکی از مواد معدنی اصلی استخوان ساز و همچنین مواد معدنی اولیه در ترکیب استخوان، کلسیم میباشد. به همین دلیل است که بدن انسان باید روزانه مقادیر مناسب از این ماده را دریافت کند تا بتواند استحکام استخوان کافی داشته باشد. طبیعی است که مصرف غذاها و نوشیدنیهای غنی از کلسیم میتوانند سرعت بهبود شکستگی استخوانها را افزایش دهد. بزرگسالان باید روزانه بین 1000 تا 1200 میلی گرم کلسیم دریافت کنند.
از جمله مواد غذایی سرشار از این ماده معدنی میتوان به حبوبات، بادام، محصولات لبنی مانند ماست، شیر و پنیر، سبزیجات چلیپایی از جمله کلم، خردل، کلم بروکلی، کلم پیچ و شلغم، شیر بادام، غلات و همچنین دانههای کنجد را نام برد. -
ویتامین D
وجود این ویتامین به عنوان بخشی از رژیم غذایی برای کمک به بهبود شکستگی استخوان لازم میباشد. ویتامین Dدر جذب کلسیم از خون نقش بسیار مهمی دارد و از آن جایی که استخوانها برای ترمیم خود نیاز به دریافت مقادیر کافی کلسیم دارند، باید دوزهای کافی از ویتامین Dرا دریافت کنند. بزرگسالان باید روزانه حداقل IU 600 ویتامین D دریافت کنند و افراد بالای 70 سال باید حداقل IU 800 ویتامین D دریافت کنند.
یکی از منابع اصلی دریافت این ویتامین قرار گرفتن مستقیم در معرض نور آفتاب به مدت 15 دقیقه میباشد. به این دلیل که ممکن است همه افراد نتوانند مقادیر کافی این ویتامین را از این طریق دریافت کنند، به آنها توصیه میشود که با مصرف مواد غذایی حاوی آن که شامل زرده تخم مرغ، ماهیهای چرب مانند ماهی تن، ماهی ساردین و ماهی سالمون و همچنین محصولات لبنی از جمله شیر غنی شده با ویتامین D، این ویتامین را به بدن خود برسانند. -
ویتامین K
استئوکلسین یکی از مهمترین و رایجترین پروتئینهای غیر کلاژنی موجود در ماتریکس استخوان است که به ویتامین K وابسته میباشد. این پروتئین توسط سلولهای استخوان سازی به نام استئوبلاست در بافت استخوانها تولید میگردد.
دریافت مقادیر کافی ویتامین K موجب افزایش میزان تولید پروتئین استئوکلسین در استخوانها میشود.
ویتامین K در مواد غذایی از جمله ماهی، تخم مرغ، گوشت، جگر، غلات و همچنین سبزیجات برگ سبز، گل کلم و کلم بروکلی یافت میشود. -
ویتامین C
ویتامین C، ویتامینی است که به بدن کمک میکند تا کلاژن بسازد. آیا میدانید کلاژن چیست؟ کلاژن به پروتئینی گفته میشود که از اصلیترین سلولهای سازنده استخوانها میباشد و علاوه بر این فراوانترین پروتئینی است که در بافتهای بدن یافت میشود. وجود مقادیر کافی کلاژن نه تنها در تقویت استخوانها، بلکه در کمک به بهبود آنها نیز موثر میباشد. چگونه میتوان مقادیر ویتامین C را که در تولید کلاژن نقش دارد را در بدن افزایش داد؟ انجام این کار با مصرف مواد غذایی از جمله لیمو، پرتقال، گوجه فرنگی، لیمو، فلفل دلمهای، سیب زمینی، فلفل سبز و جعفری امکان پذیر میباشد. -
پروتئین
پروتئین حدود نیمی از ساختار استخوانها را تشکیل میدهد. به همین دلیل وجود این ماده برای تقویت استخوانها و همچنین کمک به افزایش سرعت ترمیم و التیام شکستگی آنها ضروری است. علاوه بر این پروتئین در جذب کلسیم که یک ماده مغذی کلیدی و مهم برای سلامت استخوانها میباشد، نقش مهمی دارد. به نظر شما با مصرف کدام مواد غذایی میتوان میزان پروتئین دریافتی بدن را افزایش داد؟
از جمله مواد غذایی سرشار از پروتئین شامل شیر، پنیر، گوشت قرمز، ماهی، جگر، سویا و حبوبات میباشند. -
آهن
یکی از ضروریترین مواد مغذی برای بدن آهن است. افرادی که دچار شکستگی استخوان دست میشوند و کم خونی دارند، شکستگی استخوان آنها در مقایسه با سایر افراد ممکن است دیرتر التیام یابد. آهن علاوه بر این که در تولید کلاژن که برای بازسازی استخوان مورد نیاز است نقش دارد، در تولید هموگلوبین و حمل اکسیژن توسط آن نقش بسیار مهمی دارد. اکسیژن برای ترمیم تمام بافتهای آسیب دیده لازم است. با گردش خون و اکسیژن رسانی مناسب به بافت ها شرایط لازم برای بهبودشان فراهم میشود.
آهن را میتوان با مصرف مواد غذایی حاوی آن مانند تخم مرغ، تخم کدو حلوایی، سبزیجات سبز برگ، غلات غنی شده، اسفناج، جگر، شکلات تلخ، کشمش، نانهای سبوس دار، کینوا، ماهی و کلم بروکلی دریافت کرد. -
منیزیم
یکی از مواد معدنی که در متابولیسم بدن نقش مهمی دارد، منیزیم میباشد که کمبود آن با بهم خوردن تعادل ویتامین D و کلسیم استخوان همراه خواهد بود. این ریز مغذی در تولید پروتئین و همچنین استخوان سازی و کمک به ترمیم شکستگی استخوانها نقش دارد. از عوارض کمبود این ماده در بدن میتوان به افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان که در نتیجه آن فرد مستعد شکستگی استخوان میشود، اشاره کرد.
منیزیم مورد نیاز بدن را میتوان با مصرف مواد مغذی حاوی آن از جمله تخم کدو، دانههای آفتابگردان، کنجد، بلغور جو دوسر، بادام هندی، موز، نخود فرنگی، دانه کتان و همچنین شیر کم چرب دریافت کرد. -
روی
روی یا همان زینک مادهای است که نقش بسیار مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن و سلامت آن دارد. بیشترین مقادیر ذخایر روی در بدن در استخوانها میباشد که بر اساس مطالعات انجام شده، کمبود آن موجب کاهش رشد و تراکم استخوانها میشود. این کمبود میتواند سرعت ترمیم آسیب دیدگی را نیز تحت تاثیر قرار دهد و باعث کاهش آن شود.
مقادیر لازم و مورد نیاز روی بدن با مصرف مواد غذایی از قبیل زرده تخم مرغ، بادام هندی، عدس، تخم کدو، جو دو سر، شاه میگو و لوبیا سفید تامین کرد. -
فسفر
در حدود 85% از فسفر، درون استخوانها و دندانها یافت میشود. این ماده به همراه کلسیم کریستالهایی را که در استحکام استخوانها نقش دارند، در استخوان تشکیل میدهد. فسفر مورد نیاز بدن را می توان با مصرف مواد غذایی حاوی آن مانند عدس، گوشت گاو و گوسفند، تخم مرغ، ماهی و بادام دریافت کرد. -
آب
با مصرف روزانه 8 لیوان آب میتوان نیاز بدن به این ماده حیاتی را تامین کرد. آب در افزایش میزان سوخت و ساز بدن، دفع مواد زائد و همچنین حفظ سلامت بدن نقش مهمی دارد. با مصرف مقادیر کافی آب میتوان به افزایش سرعت ترمیم بافتهای آسیب دیده و بهبودی آنها کمک کرد. -
پتاسیم
پتاسیم مادهای است که میتواند انواع اسیدهای موجود در بدن را خنثی کند و به این ترتیب به بدن در حفظ کلسیم که ماده استخوان ساز است و برای سلامت و استحکام استخوانها و کمک به التیام یافتن آنها پس از آسیب دیدگی ضروری است، کمک کند.
این ماده را میتوان با مصرف ماهی، گوشت، شیر، سیب زمینی، چغندر، لوبیا سفید، اسفناج، خردل، موز و پرتقال دریافت کرد.
پیشنهاد میکنیم حتما بخوانید
غذاهای نامناسب برای شکسستگی دست
همان گونه که مصرف برخی مواد غذایی میتوانند در افزایش سرعت بهبود شکستگی استخوان دست نقش موثری داشته باشند، در مقابل موادی هستند که میتوانند سرعت التیام و بهبودی را کاهش دهند. این مواد با کاهش میزان جذب مواد معدنی و ویتامینهای مورد نیاز بدن، نه تنها موجب تضعیف ساختار استخوان و سایر بافتهای بدن میشوند، بلکه موجب کاهش سرعت ترمیم آسیب دیدگی آنها نیز میگردند. در ادامه به معرفی این مواد مضر میپردازیم:
-
کافئین
دریافت مقادیر بیش از حد کافئین میتواند موجب کند شدن روند ترمیم شکستگی استخوانها شود. مصرف نوشیدنیهای کافئین دار از جمله قهوه و نوشابههای کولا باعث افزایش از دست دادن کلسیم از طریق ادرار میشود. -
الکل
به الکل اصطلاحا دشمن کلسیم گفته می شود، این امر به این دلیل است که این ماده با تحت تاثیر قرار دادن سیستم گوارش، جذب کلسیم را با اختلال مواجه میکند. الکل نه تنها باعث ایجاد اختلال در فعال سازی ویتامین D که برای جذب کلسیم لازم است میشود، بلکه در تخریب سلولهای استخوان ساز نیز نقش دارد. به همین دلیل توصیه میشود که تا زمانی که استخوانهای شکسته به بهبوی کامل نرسند، از مصرف نوشیدنیهای الکلی اجتناب شود. -
نمک
به طور کلی توصیه میشود که تمام افراد از مصرف نمک خودداری کنند و یا تا حد امکان میزان آن را در غذاهای خود کاهش دهند. یکی از علل این امر این است که نمک تاثیر نامطلوبی بر جذب کلسیم میگذارد و موجب دفع آن از طریق ادرار میگردد. از جمله مواد غذایی که نمک زیادی دارند و مصرف آنها توصیه نمیشود می توان به غذاهای فرآوری شده و بسته بندی شده، ترشیجات و همچنین چیپسهای نمکی اشاره کرد. -
شکر
شکر مادهای است که تاثیرات نامطلوبی بر بدن میگذارد که از میان آنها میتوان به تاثیرات مخرب آن بر استخوانها اشاره کرد. شکر هیچ گونه ویتامین و یا ماده معدنی ندارد و هضم آن برای بدن امکان پذیر نمیباشد. به همین دلیل سلولهای بدن ناچارند برای هضم و شکستن مولکولهای آن از کلسیم و منیزیم موجود در استخوانها استفاده کنند. هرچه شکر بیشتری توسط فرد مصرف شود، بدن مجبور میشود که کلسیم بیشتری را از استخوانها خارج کند تا بتواند به هضم این ماده کمک کند. در نتیجه با گذشت چندین سال، فرد به پوکی استخوان دچار میشود. به همین دلیل است که مصرف ژله و یا آبمیوههای صنعتی میتوانند سلامت استخوانها و همچنین سرعت ترمیم شکستگی آنها را کم کنند. -
گوشت قرمز
مقادیر بالای فسفر در بدن باعث برداشتن کلسیم از استخوانها میشود و به این ترتیب تاثیر نامطلوبی بر سلامت آنها و همچنین سرعت بهبودشان میگذارد. گوشت قرمز به این دلیل که حاوی مقادیر بالایی از این ماده است، میتواند تاثیر نامطلوبی بر استخوانها بگذارد. -
روغن جامد
روغنهای جامد به دلیل حاوی بودن چربیهای حیوانی اشباع شده، یکی از دشمنان سلامتی استخوانها میباشند. به همین دلیل توصیه میشود که از مصرف آنها اجتناب کنید و یا آن را تا حد امکان کاهش دهید.
نقش آنتی اکسیدانها در ترمیم شکستگی دست
رادیکالهای آزاد میتوانند باعث ایجاد مشکلات استخوانی و همچنین تضعیف سیستم ایمنی شوند. آنتی اکسیدانها موادی هستند که میتوانند به مبارزه با رادیکالهای آزاد بپردازند. این مواد در حفظ سلامت استخوان و همچنین حفظ فرایند بازسازی آن نقش بسیار مهمی ایفا میکنند. استخوان میتواند بر اثر فعالیت استئوکلاستها دچار تحلیل شوند که در این موارد، آنتی اکسیدانها از این اتفاق پیشگیری میکنند.
علاوه بر این، آنتی اکسیدانها در بهبود فعالیت استئوبلاستها که نوعی سلولهای استخوان ساز میباشند، تاثیر بسیار مطلوبی دارند. بخشی از این مواد توسط بدن تولید میشود و بخش دیگری از آن با مصرف مواد غذایی از قبیل بلوبری، توت فرنگی، کلم قرمز، چغندر، اسفناج، لوبیا و شکلات تلخ تامین میگردد.
چه میوههایی برای شکستگی استخوان مفید است؟
علاوه بر مواد غذایی، مصرف برخی میوهها نیز برای کمک به بازسازی و افزایش سرعت بهبود شکستگی استخوانها مفید است. در ادامه تعدادی از این میوهها را که در فرایند جوش خوردن استخوانها مؤثر هستند را معرفی کردهایم:
-
انجیر
یکی از میوههایی که سرشار از آنتی اکسیدانها، فیبر، کلسیم، پتاسیم و ویتامین K است، انجیر خشک میباشد. برای دانستن ارزش غذایی این ماده میتوان این مثال را ذکر کرد که 5 درصد از کلسیم مورد نیاز روزانه بدن را میتوان با مصرف 28 گرم انجیر خشک تأمین کرد. -
زرد آلو
زرد آلو میوهای است که حاوی مقادیر بسیار زیادی از کلسیم میباشد و با مصرف این میوه خوشمزه میتوان به سلامت استخوانها و همچنین تسریع فرایند جوش خوردن آنها کمک کرد. -
کیوی
کیوی میوه گرمسیری است که حاوی مقادیر بسیار زیادی ویتامین سی و کلسیم است و مصرف آن به افراد یکه دچار شکستگی استخوان شدهاند و یا دچار پوکی استخوان هستند، توصیه میشود. -
پرتقال
یکی دیگر از منابع غنی از ویتامین سی و کلسیم، پرتقال است که مصرف آن می تواند به افزایش سرعت بهبود شکستگی استخوانها کمک شایانی کند. -
انواع توتها
انواع توتها که شامل بلکبری، توتفرنگی و رزبری و ... هستند، منابع غنی کلسیم به شمار میآیند و مصرف آنها در بهبود استحکام و سرعت التیام شکستگی استخوانها مؤثر است. -
آناناس
آناناس نیز از دیگر میوههای سرشار از کلسیم است که مصرف آن به افرادی که دچار شکستگی استخوان شدهاند، توصیه میشود. لازم به ذکر است که افراد مبتلا به دیابت بهتر است که از مصرف این میوه به دلیل دارا بودن قند زیاد، خودداری کنند.
سوالات متداول
-
مصرف چه غذاهایی در شکستگی دست توصیه نمیشود؟
در شکستگی دست باید از مصرف غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی شکر یا نمک هستند و همچنین الکل، کافئین و گوشت قرمز اجتناب شود. علاوه بر این بیمار باید از مصرف سیگار و الکل تا زمانی که بهبودی کامل استخوان دست حاصل شود، خودداری کند. -
مصرف کدام غذاها میتوانند به افزایش سرعت بهبودی شکستگی استخوان کمک کند؟
به طور کلی میتوان گفت که کلسیم، پروتئین و ویتامین Dدر ترمیم و التیام شکستگی استخوان تاثیر بسیار زیادی دارند. به همین دلیل توصیه میشود که در طول دوره درمان و بهبودی شکستگی دست، مواد غذایی را مصرف کنید که حاوی مقادیر زیادی از این مواد باشند. داشتن رژیم غذایی سرشار از میوه ها و سبزیجات و همچنین مصرف مقادیر زیادی آب میتوان به افزایش سرعت بهبود این عارضه کمک کند. -
مصرف چه میوههایی برای کمک به ترمیم سریعتر شکستگی دست توصیه میشود؟
از میان میوههایی که میتوانند نقش موثرتری در بهبود شکستگی دست داشته باشند و فوق العاده مغذی هستند، میتوان انبه، موز، پرتقال و آووکادو را نام برد. همچنین برخی میوهها به دلیل دارا بودن خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی در کمک به بهبود این عارضه موثر خواهند بود. -
مصرف چه سبزیجاتی برای کمک به ترمیم شکستگی دست توصیه میگردد؟
برخی از سبزیجات سرشار از مواد مغذی میباشند و مصرف آنها میتواند به افزایش سرعت بهبود شکستگی استخوانها کمک کند. از میان این سیزیجات میتوان به کلم بروکسل، هویج، کلم پیچ، اسفناج، نخود سبز و کلم بروکلی اشاره کرد. -
آیا مصرف شیر به ترمیم شکستگی دست کمک میکند؟
شیرهای پر چرب حاوی مقادیر زیادی چربیهای اشباع شده حیوانی میباشند که نه تنها برای ترمیم استخوانها مناسب نیستند، بلکه برای آنها مضر نیز میباشند. اما مصرف شیرهای کم چرب ممانعتی ندارد و میتواند به التیام شکستگی استخوان کمک کند. -
تاثیر سیگار در بهبود شکستگی دست چیست؟
بافتهای آسیب دیده از جمله استخوانها نیاز به دریافت مقادیر کافی اکسیژن برای ترمیم خود دارند. مصرف سیگار میتواند موجب کاهش خونرسانی و همچنین اکسیژن رسانی به بافتها شود. به همین دلیل است که گفته میشود در افرادی که سیگار مصرف میکنند، سرعت ترمیم استخوانها بیشتر از سایر افراد طول میکشد. -
آیا بادام زمینی برای شکستگی استخوان خوب است؟
بادام زمینی نوعی دانه روغنی است که سرشار از ویتامینهای مورد نیاز بدن و مواد مغذی است. این دانه روغنی حاوی مقادیر فراوانی از آلکیلفنول ها، سلنیوم، منیزیم، فسفر، ویتامین E و ویتامین K است که در استحکام استخوانها و همچنین ترمیم آنها در صورت شکستگی نقش بسیار مؤثری دارند. -
آیا ژله برای جوش خوردن استخوان مفید است؟
بله. ژله ماده غذایی است که از ژلاتین که حاوی پروتئین و آمینو اسید است، تهیه میشود و در صورتی که بدون هیچگونه مواد افزودنی و قند باشد، میتواند برای جوش خوردن استخوان مفید باشد.