چکیده مطلب
آیا فرزند شما انگشت های به هم چسبیده دارد؟
آیا وجود این عارضه در خانواده شما نگرانی از بابت آن برایتان ایجاد کرده است؟ در این مقاله مختصر و مفید اطلاعاتی دررابطه با به هم چسبیدگی انگشتان دست یا سندرم سینداکتیلی بیان شده است. با دکتر محمدعلی اخوت پور همراه باشید تا بهترین روش درمان آن را بشناسید.
سندرم سینداکتیلی چیست؟
سندرم سینداکتیلی (syndactyly) یک عارضه شایع مادرزادی است که در آن دو یا چند انگشت به هم چسبیده‌اند. این عارضه انواع متفاوتی دارد که در ادامه مطلب بیشتر در خصوص آنها صحبت خواهیم کرد.
همچنین ترمیم نشدن برخی از ساختارهای بدن بعد از آسیب‌دیدگی‌هایی مانند سوختگی، می‌تواند سبب بروز این عارضه گردد.
این عارضه اغلب به چسبیدن انگشتان دست و پا مشهور است، اما در موارد بسیار شدید آن ممکن است استخوان‌ها، رگ‌های خونی و عضلات دیگر نیز دچار این بیماری شوند.
از کجا متوجه وجود سندرم سینداکتیلی در فرزند خود شوم؟
بیماری سینداکتیلی با توجه به ظاهر خود در معاینات ابتدایی پس از تولد قابل تشخیص است.
برخی از مواقع نیز تشخیص این اختلال قبل از تولد و طی معاینات سونوگرافی است.
لازم به ذکر است که اگر شدت عارضه خفیف باشد، احتمال تشخیص داده نشدن آن در معاینات ابتدایی وجود دارد که در این شرایط بررسی عکس‌های رادیو گرافی کمک دهنده خواهد بود.
آیا سندرم سینداکتیلی خطرناک است؟
به طور کلی نمی‌توان سندرم به هم چسبیدگی انگشتان را عارضه‌ای خطرناک در نظر گرفت، اما بی توجهی به آن می‌تواند عوارض جانبی در پی داشته باشد.
شدید بودن این سندرم ممکن است فرورفتگی ناخن و انحراف آن را ایجاد کند که در نهایت سبب عفونت خواهد شد.
اگر انگشت شست و انگشت کوچک به هم چسبیده باشند، اختلال در رشد مناسب انگشت مجاور وجود خواهد داشت که همین موضوع سبب تحت تأثیر قرار گرفتن ظاهر و عملکرد انگشتان می‌گردد.
آشنایی با انواع سندرم سینداکتیلی
این عارضه را می‌توان به صورت زیر طبقه بندی کرد:
-
ساده
پیوند انگشتان با بافت نرم و پوست -
پیچیده
پیوند انگشتان با استخوان -
کامل
ترکیب شدن تمام انگشتان تا نوک با هم -
ناقص
متصل شدن بخشی از انگشتان به هم
این سندرم در اکثر کودکان به این صورت است که انگشتان تنها با پوست به هم متصل می‌شوند و جوش خوردن انگشتان با استخوان‌ها به ندرت پیش می‌آید.
به چه دلیلی به هم چسبیدگی انگشتان ایجاد می‌شود؟
این عارضه در شرایطی رخ می‌دهد که کودک هنوز در رحم رشد می‌کند.
در هفته ششم تا هشتم رشد، انگشتان دست و پاهای نوزاد از هم جدا می‌شوند. سینداکتیلی زمانی رخ می‌دهد که انگشتان به طور کامل به انگشتان دست و پا جدا نشوند.
بنابراین، دلیل اصلی بروز این عارضه، ژنتیک میباشد که البته در 10 تا 40 درصد موارد ابتلا به این سندرم وجود دارد.
در موارد نادر، سندرم سینداکتیلی با سایر ناهنجاری‌ها و سندرم‌های ژنتیکی از جمله سندرم لهستان، سندرم آپرت و سندرم کارپنتر همراه است.
سندرم سینداکتیلی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
گاهی اوقات، به هم چسبیدگی انگشتان را می‌توان قبل از تولد در طی سونوگرافی تشخیص داد، اگرچه معمولاً پس از تولد شناسایی می‌شود.
به منظور تعیین بهترین روش درمانی برای فرزندتان، دکتر محمدعلی اخوت پور راهکارهای متعددی را مورد بررسی قرار می‌دهند. می‌توانید برای مشاوره با ایشان اقدام کنید.
آزمایش‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس ممکن است برای بررسی ساختار زیرین دست‌های کودک شما و تعیین اینکه آیا استخوان‌ها جوش خورده‌اند یا خیر، استفاده شود.
آزمایشات ژنتیکی و تصویربرداری از سایر قسمت‌های بدن ممکن است برای شناسایی سندرم‌های ژنتیکی و ناهنجاری‌های مرتبط توصیه شوند.
درمان سندرم به هم چسبیدگی انگشتان
تنها راه و مؤثرترین روشی که برای درمان سندروم سینداکتیلی در نظر گرفته می‌شود، جراحی است. موارد متعددی زمان این جراحی را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
اگر چسبندگی بین انگشت شست و اشاره و انگشت کوچک و انگشتر رخ داده باشد، جراحی باید در 6 ماهگی انجام گردد.
در دیگر موارد می‌توان این جراحی را بین 12 تا 18 ماهگی انجام داد.
این جراحی یک عمل ساده نیست، زیرا برای پوشش دادن دو انگشت پوست کافی وجود ندارد و انگشتان می‌توانند دوباره به هم بچسبند.
فرم انگشتان در این جراحی به وسیله فلاپ‌های دقیق بازسازی می‌شوند. بعد از اینکه انگشتان جدا شدند، با به وجود آمدن پوست جدیدی روی آنها، انگشتان از هم جدا می‌شوند.
در برخی از مواقع که پوشش کافی برای تمام انگشتان وجود ندارد، نیاز به پیوند پوست است.
چه اقدامی باید از زمان تولد تا زمان جراحی برای فرزند خود انجام دهم؟
در اولین قدم باید با بهترین متخصص ارتوپدی مشورت کنید. معمولا باید رسیدن زمان مناسب جراجی صبر کنید. در این مدت کودک شما باید به طور مرتب تحت معاینه قرار بگیرد.
معمولا در این بازه زمانی به والدین توصیه می شود که به صورت مرتب فاصله بین انگشتان خود را ماساژ دهند. این کار کمک می کند تا پوست بین انگشتان بیشتر کش آمده تا در زمان جراحی راحت تر جدا شود.
جراح ارتوپدی در این زمان روند درمان و روش جراحی را به شما توضیح خواهد داد.
عوارض و مشکلات مربوط به به هم چسبیدگی انگشتان
از مشکلات و عوارض ناشی از سینداکتیلی عبارت‌اند از:
- مشکل اصلی در سینداکتیلی، ناتوانی کودک در استفاده از دست ها و انگشتانش است. این سندرم باعث محدودیت عملکرد می شود.
- در موارد بسیار شدید، با چند انگشت درگیر، کودک ممکن است مشکلات عفونت و تخریب پوست داشته باشد.
- برخی از کودکان مبتلا به سنداکتیلی، ناهنجاری‌ها یا سندرم‌های مادرزادی دیگری (در بدو تولد) دارند که از آنها می‌توان به سندرم‌های دیسوستوز جمجمه‌ای و سندرم آپرت اشاره کرد.
دوره نقاهت پس از جراحی سینداکتیلی چگونه است؟
معمولاً چند روز بعد از جراحی سندرم سینداکتیلی کودک باید در بیمارستان بستری شود. وجود علائمی از جمله کبودی، تغییر رنگ ناخن و تورم در این دوران طبیعی است.
پس از ترخیص برای کاهش و کنترل درد از داروهای مسکن استفاده می‌شود.
حدود 4 هفته از پانسمان استفاده می‌شود و بعد از آن باید درمان فیزیوتراپی برای بهبود عملکرد دست انجام شود.
به طور معمول وارد کردن فشار روی انگشتان جدا شده پس از جراحی حدود 1 ماه زمان می‌برد و با توجه به شدت عارضه بهبودی کامل بین 3 الی 6 ماه خواهد بود.
سؤالات متداول
-
آیا چسبیدگی انگشتان به هم یک بیماری ژنتیکی است؟
در بسیاری از موارد این عارضه به دلایل مادرزادی و ژنتیکی ایجاد شده است. البته بروز آن در کودک می‌تواند تفاوت‌هایی نسبت به والدین داشته باشد. این تفاوت در میزان شدت عارضه خواهد بود.
لازم به ذکر است که در برخی از موارد این بیماری از والدین به ارث نمی‌رسد و اختلالات استخوان‌ها، صورت و جمجمه سبب پیدایش آن می‌شوند. -
عارضه سینداکتیلی تا چه میزان شایع است؟
از هر 2000 تا 3000 کودکی که هر سال به دنیا می‌آیند، یک نفر به آن مبتلا می‌شود. -
عدم درمان سینداکتیلی چه عواقبی دارد؟
در صورت عدم درمان این عارضه مهارت دست و عملکرد آن مختل خواهد شد. -
سینداکتیلی پیچیده باید در چه سنی درمان شود؟
سینداکتیلی پیچیده باید تا سن 1 سالگی ترمیم شود. ترمیم زودهنگام می‌تواند از جوش خوردن استخوان انگشتان از بدتر شدن بدشکلی انگشتان جلوگیری کند و به انگشتان اجازه رشد دهد. -
تاکنون چند سندرم ژنتیکی که با سینداکتیلی مرتبط هستند، شناخته شدند؟
تاکنون حدود 300 سندرم ژنتیکی مرتبط با این عارضه شناخته شده‌اند که از جمله رایج‌ترین آنها می‌توان به سندرم کروزون و آپرت اشاره کرد. -
آیا چسبیدگی انگشتان به هم عارضه‌ای دردناک است؟
این سندرم اغلب بدون درد است، اما زمانی که شدت پیدا می‌کند، ممکن است با فرو رفتن ناخن دو انگشت در هم درد و عفونت ایجاد شود. -
آیا می‌توان از بروز سندرم سینداکتیلی پیشگیری کرد؟
شما نمی‌توانید از ایجاد شرایط ژنتیکی مانند سنداکتیلی در دوران بارداری خود جلوگیری کنید. اما سایر شرایط ژنتیکی که با عوامل محیطی خاصی مرتبط هستند؛ مانند استعمال سیگار، دخانیات و مصرف الکل را مهار کنید.
