آیا این مقاله برایتان مفید است؟
وجود یک زائده در بالای دنده اول گردن، می‌توان نشان دهنده عارضه‌ای به نام دنده گردنی باشد. به نظر شما دیگر نشانه‌ها و علائم این عارضه کدام‌اند؟
چه افرادی ممکن است به دنده گردنی دچار شوند؟ برای تشخیص آن از چه روش‌هایی استفاده میشود؟
روش‌های درمان دنده گردنی کدام‌اند؟
آیا دنده گردنی خطرناک است؟
بربای مطالعه پاسخ این سؤالات در این مقاله با دکتر محمدعلی اخوت پور همراه باشید.
همچنین در انتهای مطلب شما را با چند تمرین ورزشی مفید و مؤثر در این باره آشنا خواهیم کرد.
دنده گردنی چیست؟
دنده گردنی (Cervical rib) یک دنده اضافی است که در بالای دنده اول تشکیل میشود و از پایه گردن درست بالای استخوان ترقوه رشد می‌کند. این عارضه نوعی ناهنجاری است که معمولاً از بدو تولد وجود دارد. معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما اگر به اعصاب و رگ‌های خونی مجاور فشار بیاورد، می‌تواند باعث درد گردن، بی حسی در بازو و سایر علائم شود. ممکن است یک دنده گردنی در سمت راست، چپ یا در هر دو طرف داشته باشید. ممکن است این عارضه کاملاً شکل گرفته یا فقط یک رشته نازک از الیاف بافتی باشد.
دنده گردنی چه نشانه‌ها و علائمی دارد؟
علائم سندرم سردرد گردنی شامل موارد زیر میباشد. لازم به ذکر است که این نشانه‌ها برای هر فرد متفاوت است:
- درد در گردن و شانه که به بازو سرایت می‌کند یا ثابت است و یا ممکن است مدتی ایجاد شده و سپس از بین برود.
- از دست دادن موقت احساس، ضعف یا سوزن سوزن شدن در بازو و انگشتان آسیب دیده
- ناتوانی موقت در انجام حرکات ظریف دست، مانند ناتوانی در بستن دکمه‌های پیراهن
- تورم در بازوی آسیب دیده (اگرچه این اتفاق نادر است)
- کاهش دامنه حرکتی گردن
- درد در حرکت گردن
پیشنهاد میکنیم حتما بخوانید
آیا دنده گردنی خطرناک است؟
اگر عارضه دنده گردنی درمان نشود، می‌تواند سبب لخته شدن شدید خون در شریان‌های شود. لخته‌ها می‌توانند بر جریان خون بازو و دست تأثیر بگذارند. لازم به ذکر است که به ندرت، لخته‌های خون نیز می‌توانند به مغز بروند و باعث سکته مغزی شوند.
بنابراین، در صورتی که علائم این عارضه را دارید، مهم است که به موقع درمان شوید.
روش‌های تشخیص دنده گردنی
متخصص ارتوپدی برای تشخیص این عارضه از روش‌های زیر کمک می‌گیرد:
-
معاینه فیزیکی
برای بررسی علت این عارضه پزشک در ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. این معاینه فیزیکی شامل این است که اندام فوقانی در شرایط خاصی قرار می‌گیرد تا فشار بیشتری به اعصاب توراسیک و عروق وارد شود. در صورتی که در این شرایط علائم بیمار شدت یافتند و احتمال وجود بیماری دنده گردنی وجود دارد. -
اولتراسوند
استفاده از امواج صوتی برای مشاهده داخل بدن، از جمله مشاهده جریان خون کاربردی است. معمولاً این اولین آزمایشی است که برای بررسی این تشخیص استفاده میشود. -
سی تی اسکن
در این روش به بررسی تغییرات استخوانی در محل پرداخته میشود. -
ام آر آی
با استفاده از ام آر آی می‌توان تغییراتی که فضای توراسیک اوت لت را تنگ کرده‌اند، مشخص کرد. -
الکترومیوگرافی یا تست نوار عصبی
در این تست پزشک تحت فشار بودن اعصاب اندام فوقانی را مورد بررسی قرار می‌دهد. -
آنژیوگرافی
از این روش جهت ارزیابی فشار به شریان ساب کلاوین استفاده میشود. -
ونو گرافی
این تست برای بررسی فشار به ورید ساب کلاوین مورد استفاده قرار می‌گیرد. -
سونو گرافی داپلر
از سونوگرافی داپلر نیز برای ارزیابی اینکه ورید و یا شریان تحت فشار قرار دارند یا خیر، استفاده میشود. -
آرتریوگرام
این روش شامل قرار دادن یک لوله کوچک و توخالی (کاتتر) و رنگ کنتراست در شریان‌ها، سپس عکس‌برداری با اشعه ایکس میباشد.
پیشنهاد میکنیم حتما بخوانید
روش‌های درمان سندرم دنده گردنی
به منظور کاهش درد و علائم و در نهایت رفع آن، از روش‌های زیر برای درمان دنده گردنی استفاده میشود:
-
دارو درمانی
برای تسکین هرگونه درد و تورم، پزشک ممکن است یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ناپروکسن یا دیکلوفناک تجویز کند.
در صورت ایجاد لخته‌های خونی، ممکن است داروهایی برای شکستن آنها و داروهای ضد انعقاد برای جلوگیری از ایجاد لخته‌های بیشتر تجویز شود. -
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی می‌تواند برای کاهش درد و کنترل علائم این عارضه مؤثر باشد، اما تقریباً نمی‌تواند یکی از روش‌های درمانی دائم آن به شمار رود. فیزیوتراپی از تکنیک‌هایی مانند گرما درمانی برای تسکین درد، تمرینات بازو و دست برای بهبود گردش خون و قدرت، تمرینات اصلاح وضعیت بدن برای کاهش علائم، تمرینات شانه و گردن برای بهبود وضعیت بدن و تسکین علائم و ... استفاده می‌کند.
-
جراحی
یکی از روش‌های رایجی که برای درمان این عارضه مورد استفاده قرار می‌گیرد، جراحی دنده گردنی است. در این روش جراح، دنده گردنی و یا نوار بافتی که سبب ایجاد فشار روی عصب میشود را خارج می‌کند. معمولاً اگر پس از 4 ماه با استفاده از روش‌های قبلی، علائم کاهش پیدا نکنند، از جراحی استفاده میشود.
ورزش برای درمان دنده گردنی
برای کمک به بهبود این عارضه می‌توانید از ورزش‌ها و تمرین درمانی‌های زیر کمک بگیرید، توصیه میشود تا با یک فیزیوتراپیست برای انجام حرکات درست و اصولی مشورت کنید. این تمرینات عبارت‌اند از:
-
کشش گردن
بدون نگاه کردن به پایین یا بالا، گوش خود را به سمت شانه خم کنید. 20 تا 30 ثانیه این شرایط را نگه دارید و سپس به حالت قبلی بازگردید. -
فشردن تیغه شانه
تیغه‌های شانه خود را به سمت پایین و روی هم فشار دهید. توجه داشته باشید که این باید یک حرکت آهسته و ملایم باشد. (تکرار 3 بار در روز) -
بالا انداختن شانه
بازوهایتان را در کنار بدن به صورت شل نگه دارید. شانه‌های خود را به سمت گوش‌ها بالا بیاورید و به آرامی آنها را پایین ببرید. (تکرار 3 بار در روز) -
چرخش شانه
بازوهایتان را در کنار بدن شل نگه دارید. سپس شانه‌های خود را به سمت گوش‌ها بالا بیاورید و آنها را به عقب و پایین بچرخانید. (تکرار 3 بار در روز) -
خم کردن سر از پهلو
کنار دیوار بایستید و کف دستتان را به صورت صاف روی دیوار قرار دهید. انگشتانتان مستقیماً به سمت بالا باشد و آرنجتان را خم کنید.
سر خود را از پهلو خم کنید (گوش را به سمت شانه مخالف) و آرنج را به آرامی صاف نمایید تا زمانی که یک کشش ملایم احساس شود. در ادامه به حالت قبلی بازگردید و این تمرین را تکرار کنید. -
کشش دیواره سینه‌ای
در گوشه دیوار بایستید و بازو را روی هر دیوار، رو به گوشه قرار دهید. در حالی که آرنج‌های خود را تا 90 درجه خم کرده‌اید، در گوشه دیوار به جلو حرکت کنید تا زمانی که کششی در سینه‌ها احساس کنید. کشش را چند ثانیه نگه دارید.
-
کشش در چهارچوب در
در چهارچوب یک در بایستید و یک پای خود را در مقابل دیگری قرار دهید و بازوهایتان را در هر طرف مقابل دیوار بگذارید. به سمت جلو حرکت کنید تا کشش را در قفسه سینه خود احساس کنید.
-
کشش گردن با دست
به پشت دراز بکشید. کف دست‌ها را در کناره‌های صورت قرار دهید.
سعی کنید گوش خود را از یک طرف تا شانه پایین بیاورید در حالی که با کمک دست مانعی برای این حرکت ایجاد کرده‌اید. توجه داشته باشید که نباید سرتان را بچرخانید و باید به طور مستقیم به سمت روبه‌رو نگاه کنید. -
کشش گردن به صورت نشسته
بنشینید و شانه‌های خود را پایین و عقب ببرید. چانه خود را کمی جمع کنید تا سرتان با ستون فقرات هماهنگ شود. ابتدا سر خود را به یک طرف خم کنید تا گوش را روی شانه بیاورید. با دستتان را کمی به سمت پایین بکشید و چند لحظه نگه دارید.
در مرحله بعد، در حالی که چانه را کمی بالا می‌آورید، به سمت طرف مقابل بچرخانید. چند لحظه نگه دارید. در نهایت زبان خود را به سقف دهان خود بچسبانید و سر خود را به سمت عقب بکشید. این وضعیت نهایی را برای چند لحظه نگه دارید.
عوارض ناشی از جراحی دنده گردنی
این جراحی نیز مانند بسیاری دیگر از روش‌های جراحی می‌تواند با عوارضی همراه باشد که عبارت‌اند از:
-
خونریزی
خونریزی می‌تواند به دلیل آسیب به شریان زیر بغل یا ورید یا شاخه‌های آن رخ دهد و ممکن است نیاز به تزریق خون داشته باشد. -
عوارض ناشی از بیهوشی
این عوارض می‌تواند شامل آسیب به دندان‌ها، گلو و حنجره، واکنش به داروها، تهوع و استفراغ، عوارض قلبی عروقی و تنفسی باشد. -
عفونت
عفونت سطحی زخم ممکن است، اگرچه در این مورد نادر است.
موارد بیان شده تحت کنترل پزشک هستند و راهکارهایی جهت جلوگیری و یا رفع آنها به کار گرفته خواهد شد.
پاسخ به برخی سؤالات متداول
-
هزینه عمل دنده گردنی چقدر است؟
قیمت این جراحی تحت تأثیر موارد مختلفی قرار می‌گیرد. از جمله این موارد می‌توان به سن بیمار، نوع روش جراحی، نوع بیمارستان، بیمه و ... اشاره کرد. برای کسب اطلاعات دقیق‌تر در این باره لازم است تا با متخصص ارتوپدی مشورت داشته باشید.
